ارزیابی آلودگی شیمیایی آبخوان دشت بیرجند با استفاده از شاخص آلودگی آب های زیرزمینی(PIG)

در سه دهه اخیر حفر تعداد زیادی چاه مجاز و غیر مجاز باعث کاهش سطح آب زیرزمینی در بسیاری از آبخوان­های کشور شده است. به منظور بهبود این شرایط می­بایست میزان بهره برداری از منابع آب زیرزمینی را با در نظر گرفتن فاصله مناسب بین چاه­ها و قنوات کنترل نمود. از این رو برای هر چاه در حال بهره­برداری حریمی در نظر گرفته می­شود. در این پژوهش با استفاده از روابط تجربی (زیشارد، کمفورت و دوپویی)، روش شعاع ثابت محاسبه­ای (CFR) و معادلات هیدرولیکی، مدل­های محاسباتی کامپیوتری ارائه شد و به بررسی و محاسبه حریم کمی ۴ حلقه چاه با سه دبی ۸، ۱۱ و ۱۶ لیتر بر ثانیه در شهرستان کوار (استان فارس) پرداخته شد. حریم چاه­های محاسبه شده توسط رابطه دوپویی برای چاه­های شماره ۱ تا ۴ به ترتیب ۱۶/۶، ۱۰/۵، ۱۴/۷ و ۰۱/۵ متر به­دست آمد که بسیار کوچک و دور از واقعیت بودند. نتایج نشان داد که روابط کمفورت، زیشارد و شعاع ثابت محاسبه­ای (CFR) نسبت به روش دوپویی برتری داشت. همچنین عوامل موثر بر حریم چاه نیز مورد بررسی قرار گرفت. از آنجا که میزان آبدهی چاه، هدایت هیدرولیکی، مدت زمان پمپاژ و قابلیت انتقال رابطه مستقیمی با حریم چاه دارند در این پژوهش نیز با افزایش این عوامل حریم چاه افزایش یافت. اما ضریب ذخیره بر خلاف این عوامل دارای رابطه معکوس با حریم چاه است و با افزایش مقدار ضریب ذخیره، حریم چاه کاهش یافت. به طور کلی طبق نتایج به­دست آمده در صورت وجود پارامترهای قابل اعتماد برای منطقه استقرار چاه­ها، می­توان از این مدل کامپیوتری به عنوان یک ابزار مفید برای تعیین حریم کمی چاه بهره جست، که در مقایسه با سایر روش­ها با دقت و سهولت بیشتری حریم کمی منابع را محاسبه می­نماید.