رشد شهرنشینی و مدیریت فرهنگی و اجتماعی

عامل جمعیت از زمان های قدیم مورد توجه سیاستمداران و دانشمندان و صاحب نظران اقتصادی، اجتماعی و فلسفی بوده است و مذاهب و ادیان نیز در این مورد دارای موضع کم و بیش روشنی هستند. عده ای از متفکران با افزایش جمعیت موافق بوده و آن را عامل پیشرفت اقتصادی و مولد ثروت می دانسته اند و گروهی دیگر افزایش جمعیت را باعث فقر و تنزل سطح رفاه دانسته و مخالف آن بوده اند. اساسا شهر تبلور فضایی عملکردهای انسانی و در راستای برطرف کردن نیازهای او می باشد. بنابراین در هر دوره و زمانی، با توجه به دانش و علم بشر، نیازها و خواسته های او، شرایط اجتماعی- اقتصادی، و سیاسی- ایدئولوژیکی، سکونتگاههای مرتبطی بوجود می آیند و به نوعی در خدمت رفع نیازهای بشری قرار می گیرند در این میان جمعیت شهرنشین سهم بالایی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است. بنابراین توجه به جمعیت شهری و ویژگی های جمعیتی آنها در گذشته و آگاهی نسبت به آینده برای مدیریت و برنامه ریزی شهری از اهمیت به سزایی برخوردار است. بدون شک هر گونه سیاست گذاری کلان برای جمعیت کل کشور، جمعیت شهری را نیز در آینده متحول خواهد کرد. امروزه تمرکز زیاد جمعیت در کلان شهرها از جمله در پایتخت مشاهده می شود. به نظر می رسد همگام با افزایش جمعیت کل کشور، جمعیت کلان شهرها نیز افزایش یابد. چنانچه برنامه ریزی در مورد آمایش و بازتوزیع مناسب جمعیت در سطح کشور انجام نشود افزایش جمعیت در کلان شهرها و به ویژه شهر تهران قابل ملاحظه خواهد بود. افزایش جمعیت شهری ، مشکلات متعددی را به وجود آورده است که از آن جمله می توان به تغییر کاربری اراضی کشاورزی ، کاهش منابع آبهای زیر زمینی و سرمایه گذاریهای سنگین برای خدمات زیربنایی شهرها اشاره نمود. رشد جمعیت شهری که عمده این رشد به دلیل مهاجرت از روستا به شهر بوده، یکی از تحولات مهم در شهرها می باشد. اگر چه تغییرات در افزایش جمعیت شهری ریشه های متفاوتی دارد و برای مثال مسائلی از قبیل مسائل اقتصادی ، سیاسی و … در این تغییرات تاثیر می گذارند.