ارزیابی رابطهی عوامل ژئومورفولوژی با اشکال فرسایش با استفاده از طرح LADA و آزمون آماری کروسکال والیس : مطالعه موردی آبخیز مارگون در استان فارس

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 104

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEOGR-18-38_001

تاریخ نمایه سازی: 10 دی 1401

چکیده مقاله:

آبخیز بررسی شده یکی از منطﻘه های مستعد دامپروری در استان فارس است که با بهره گیری بیش ازحد و نامناسب از زمین ، در خطر پیدایش و پیشرفت شکل های مختلف فرسایش آبی می باشد . بنابراین ضروری است که عامل های موثر بر تشدید شرایط فرسایش آبی در آن ها برای مدیریت و مهارکردن آن ها بررسی شود. در این تحﻘیق رابطه ی عامل های مهم زمین ریختی با تغییر شکل های فرسایش آبی سطحی، شیاری، خندقی و زمین (بدلند) در بخشی از آبخیز مارگون به دست آورده شد. طبﻘه های مختلف جنس سنگ، شیب، جهت و ارتفاع با هر یک از شکل های فرسایش در منطﻘه ارتباط داده شد تا ایجاد شدن انواع آن ها و شکل فرسایشی غالب در طبﻘه های هر یک از عامل ها مشخص گردد . با کمک گرفتن از پژوهش ارزیابی تخریب زمین در منطﻘه های خشک (LADA ) به شکل های فرسایش منطﻘه برحسب شدت و ضعف آن ها رتبه داده شد ، و برپایه ی ماهیت داده ها و متغیرهای بررسی شده آزمون آماری کروسکال والیس به کار برده شد. نتیجه های به دست آمده بیانگر آن است که بیش ترین فراوانی شکل های پیشرفته ی فرسایش آبی یعنی فرسایش خندقی و بدلند به ترتیب در سازندهای آهک رس و سنگ گچ و نمک (۴/۸ % و ۸ /۱۵ %) ، بلندی های ۱۰۰۰-۱۲۰۰ متر (۷/۶ % و ۳/۲۱ %) ، شیب های ۱۰-۲۰ % (۷/۸ % و ۱۵ %) ، و جهت دامنه ی جنوبی (۷/۵ % و ۵/۹ %) است. نتیجه ی آزمون آماری برای جنس سنگ، شیب و جهت دامنه در تراز ۰۱ /۰ و برای ارتفاع در تراز ۰۵/۰ معنی دار به دست آمد ، که نشان می دهد شکل های فرسایش آبی در طبﻘه ی عامل های بررسی شده تفاوت مشخصی دارد. بنابراین می توان این عامل های ژئومورفولوژی را برای ارزیابی کردن شکل های فرسایش آبی و شدت آن در منطﻘه های مشابه به کار برد.

نویسندگان

بهروز سعدین

مربی گروه جغرافیا واحد لارستان ،دانشگاه آزاد اسلامی لارستان، ایران

محمد ابراهیم عفیفی

استاد یار گروه جغرافیا واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی لارستان، ایران