بررسی فقهی و حقوقی نقش عرف در مصرف مسکرات (نگاهی به ماده ۲۶۴ قانون مجازات اسلامی)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 721

فایل این مقاله در 44 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRJ-18-69_010

تاریخ نمایه سازی: 10 دی 1401

چکیده مقاله:

یکی از جرائمی که مورد اتفاق فقهای اسلام قرار دارد، شرب خمر است و نص صریح قرآن به این حکم دلالت دارد، اما مسئله ای که همواره در بین فقهای عامه و خاصه مطرح است آن است که مصادیق شرب خمر و آنچه موجب اجرای حد بر مرتکب می­شود چیست؟ در میان اقسام مسکرات کدام موارد موجب حد شرب خمر می­گردند؟ با توجه به مواد جدید زایل کننده عقل، ملاک و معیار برای تشخیص مسکر از دیدگاه عرف چیست؟ آیا شیوه استعمال هم در اجرا یا عدم اجرای حد تاثیر دارد؟ آیا از دید عرف، این جرم فقط از طریق نوشیدن صورت می گیرد یا استعمال از راه­های دیگر نیز موجب ثبوت این حد است؟ با توجه به اینکه قانون مجازات جدید اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در ماده ۲۶۴ مصادیق جدیدی از شیوه استعمال همچون تدخین و تزریق را مطرح نموده و از سوی دیگر درباره مصادیق مسکرات ساکت است، بررسی فقهی و حقوقی نقش عرف در تشخیص مصادیق و شیوه استعمال مسکرات ضروری به نظر می­رسد. نتیجه اینکه اولا در مصرف مسکرات بین جامد و مایع فرقی نیست، ثانیا صرف مصرف مسکرات مصنوعی موجب حد می گردد چه سبب مستی شود یا نشود، ثالثا در شیوه های غیرمتعارف مصرف مسکرات، عرف به عنوان مبناست.

نویسندگان

میثم موسی زاده

دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

کیومرث کلانتری

دانشیار گروه حقوق، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

اصغر عباسی

استادیار، گروه حقوق، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

علی قربانی

استادیار، گروه حقوق، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع فارسیآذر بادگان، حسین علی. (۱۳۸۱). بررسی علمی و فقهی ...
  • آذر نوش، آذرتاش (۱۳۹۱). فرهنگ معاصر عربی – فارسی. تهران: ...
  • آذر، ماهیار.؛ و نوحی، سیما. (۱۳۸۹). دایره المعارف اعتیاد و ...
  • اردبیلی، محمدعلی. (۱۳۸۷). حقوق جزای عمومی، جلد دوم. تهران: نشر ...
  • اسعدی، سید حسن. (۱۳۸۲). پژوهش های بنیادی درباره مواد مخدر. ...
  • باصری، علی اکبر. (۱۳۸۴). پژوهش علمی – کاربردی درباره مواد ...
  • ............................ (۱۳۸۹). مواد مخدر در منابع فقهی و فتاوای مراجع ...
  • تنکابنی، فروغ. (۱۳۵۸). با مجازات اسلامی آشنا شویم. قم: نشر ...
  • حاجی علی، فریبا.؛ و معینی فر، حدیثه. (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی ...
  • زراعت، عباس. (۱۳۸۹). تاثیر مستی بر مسئولیت کیفری. مجله دادرسی، ...
  • علی زاده، عزیرالله. (۱۳۸۹). فرهنگ فارسی عمید، تهران: راه رشد، ...
  • فتحی، حجت الله. (۱۳۹۶). شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی (حدود) ...
  • شعار، امیر. (۱۳۷۴). بررسی عوارض دهانی- دندانی دخانیات. رساله دکتری ...
  • کارخیزان، محمد حسن. (۱۳۹۲). کاملترین مجموعه محشی قانون مجازات اسلامی. ...
  • کریمی، حسین. (۱۳۶۲). حدود الهی. تهران: انتشارات گروه فرهنگی جهاد ...
  • گروه علمی موسسه آموزش عالی آزاد چتر دانش. (۱۳۹۲). قانون ...
  • گلدوزیان، ایرج. (۱۳۸۶). محشای قانون مجازات اسلامی. تهران: انتشارات مجد، ...
  • مومنی گوجانی، نبی الله. (۱۳۸۸). آثار مستی بر مسئولیت کیفری ...
  • موسوی خویی، سید ابوالقاسم. (۱۳۹۴). مبانی تکلمه المنهاج، ترجمه علی ...
  • وحدتی شبیری، سید حسن. (۱۳۸۹). الکل و فرآورده­های آن در ...
  • منابع عربیابن عابدین، محمدامین. (۱۴۱۲ق). رد المحتار علی الدر المختار. ...
  • ابن منظور (۱۴۱۴ ق)، لسان العرب، بیروت، نشر دار صادر، ...
  • ابن فهد حلی (۱۴۰۷ق)، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، ...
  • بهبهانی، محمدباقر (۱۴۱۹ق)، الرسائل الفقهیه، قم: موسسه علامه وحید بهبهانی، ...
  • تبریزی، جواد (۱۴۱۷ ق)، اسس الحدود و التعزیرات، قم: نشر ...
  • جزیری، عبدالرحمن (۱۴۱۹ق)، الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب اهل ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹ ق)، وسائل الشیعه، قم: ...
  • حجاوی، مولی بن احمد (بی تا)، الاقناع فی فقه الامام ...
  • حر عاملی، اسماعیل بن محمدحسین خواجویی (۱۴۱۱ق)، الرسائل الفقهیه، قم، ...
  • خمینی، روح الله (۱۴۲۵ق)، تحریرالوسیله، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته ...
  • دمیاطی، ابوبکر بن محمد (۱۴۱۸ق)، اعائه الطالبین علی حل الفاظ ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۳۷۲)، المفردات فی غرائب القرآن، ...
  • عاملی، یاسین عیسی (۱۴۱۳ ق)، الاصلاحات الفقهیه فی الرسائل العملیه، ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۴ق)، تذکره الفقهاء، قم: موسسه ...
  • .......................................... (۱۴۲۰ق)، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه «ط – ...
  • .......................................... (۱۴۱۳ ق)، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، ...
  • عاملی، محمد بن مکی (شهید ثانی)، (۱۴۱۰ ق)، اللمعه الدمشقیه ...
  • ...................................................................، (۱۴۱۳ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم: موسسه ...
  • عبدالرحمان، محمود (۱۴۱۹ ق)، معجم المصطلاحات و الافاظ الفقهیه، قاهره ...
  • ....................................... (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه – المحشی ...
  • ....................................... (۱۴۱۹ق)، ذکر الشیعه فی احکام الشریعه، قم: موسسه آل ...
  • فیومی، احمد بن محمد (بی تا)، المصباح المنیر فی غریب ...
  • فاضل هندی، محمد بن حسن (۱۴۱۶ ق)، کشف اللثام و ...
  • فتحی بهنسی، احمد (۱۴۱۲ق)، الموسوعه الجنائیه فی الفقه الاسلامی، قم: ...
  • صیمری، مفلح بن حسن (۱۴۰۸ق)، تلخیص الخلاف و خلاصه الاختلاف ...
  • صدر، محمد باقر (۱۴۰۸ق)، بحوث فی شرح العروه الوثقی، قم: ...
  • طیار، عبدالله بن محمد (۱۴۱۸ق)، المخدرات فق الفقه الاسلامی، ریاض، ...
  • کریمی جهرمی، علی (۱۴۱۴ ق)، دار المنضود فی احکام حدود، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ...
  • موحدی لنکرانی، محمد فاضل (۱۴۲۲ ق)، تفصیل الشریعه فی شرح ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن (۱۴۰۷ق)، المعتبر فی شرح المختصر، ...
  • مغنیه، محمد جواد (۱۴۲۱ق)، فقه الامام الصادق علیه السلام، قم: ...
  • موسوی گلپایگانی، محمد رضا (۱۴۱۲ق)، الدر المنضود فی احکام الحدود، ...
  • موسوی شریف مرتضی، علی بن حسین (۱۴۰۵ق)، رسائل الشریف المرتضی، ...
  • ................................................................ (۱۴۱۵ق)، الانتصار فی انفرادات الامامیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • موسوی اردبیلی، عبدالکریم (۱۴۲۷ق)، فقه الحدود و التعزیرات، قم: موسسه ...
  • مصطفوی، حسن (۱۴۰۲ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز ...
  • نجفی عراقی، عبد النبی (۱۳۸۰ق)، المعالم الزلفی فی شرح العروه ...
  • نجفی، محمد حسن (۱۴۰۴ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • ................................... (۱۳۹۰)، جواهر الکلام، حدود و تعزیرات، تهران: انتشارات خرسندی ...
  • مقالاتاصغری، عبدالرضا.؛ و صالحی مقدم، مهدی. (۱۳۹۶). تحلیل فقهی ماده ...
  • رضایی نسب، مسعود. (۱۳۸۸). مواد مخدر و مبانی فقهی آن ...
  • عظیمی، حبیب الله. (۱۳۹۲). بررسی حکم شرعی استعمال مواد مسکر ...
  • سلمانپور، محمد جواد. (۱۳۸۲). مبانی فقهی حرمت استعمال و قاچاق ...
  • ملکوتی فر، ولی الله.؛ و ساربان نژاد، علی. (۱۳۹۰). پرتویی ...
  • نمایش کامل مراجع