سهم بندی بار آلودگی ورودی از زیرحوضه ها به مخزن سد امیرکبیر با استفاده از مدل QUAL۲K

سد کرج (امیرکبیر) از نوع سد مخزنی چند منظوره با اهداف متعدد بویژه تامین آب شرب کلانشهر تهران، در سالهای اخیر با ورود انواع آلودگی مواجه بوده است. این مسئله ایجاب می کند بار آلودگی ورودی از زیرحوضه ها به آن تعیین و برای کاهش و رفع آلودگی آنها اقدام جدی شود. در این تحقیق با تعیین سهم بار آلودگی ورودی از زیرحوضه های آبریز سد کرج به مخزن سد به الویت بندی زیرحوضه های آلوده کننده تر پرداخته شده است تا فرایند تصمیم گیری برای کاهش بار آلودگی زیرحوضه ها تسهیل شود. از این رو به منظور تعیین سهم زیر حوضه های آبریز مخزن سد کرج، ابتدا بار آلودگی خروجی مشخصه های کیفی مختلف از جمله کل مواد جامد محلول، مواد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی بر حسب CBODu، آمونیم، نیترات و فسفات از زیر حوضه ها تعیین، سپس با استفاده از مدل QUAL۲K بار ورودی به مخزن سد شبیه سازی شد. در مرحله بعد برای نشان دادن تصویر واضح تری از سهم آلودگی زیرحوضه ها با استفاده از روش طبقه بندی آماری، به طبقه بندی بار آلودگی زیر حوضه ها در ۵ طبقه با بار آلودگی بسیار کم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد پرداخته شده و در نهایت با استفاده از نرم افزار GIS، پهنه بندی زیر حوضه ها در این طبقات صورت گرفته است. یافته ها نشان داد که سهم بار آلودگی ورودی از شاخه های فرعی در آلودگی مخزن سد بیشتر از شاخه اصلی رودخانه است، بویژه زیر حوضه های ولایت رود، شهرستانک و سیرا که در مجموع بیش از یک سوم، بار آلودگی ورودی به مخزن را به خود اختصاص داده است. در نتیجه برنامه ریزی برای کنترل و کاهش بار آلودگی شاخه های فرعی می باید در الویت قرار گیرد.