حذف سرب و کادمیوم از محلول های آبی با استفاده از کانی های سپیولیت و زئولیت طبیعی ایران

در سال های اخیر سعی شده است که از مواد ارزان قیمت مختلف از جمله زئولیت و سپیولیت به منظور حذف عناصر سنگین از پساب ها و فاضلاب های صنعتی استفاده شود. روش جذب سطحی در مقایسه با سایر روش ها ارزان، سریع و ساده است. در این مطالعه توانایی ۲ کانی سپیولیت یزد و زئولیت سمنان برای حذف کادمیوم و سرب از محلول های آبی بررسی شد. برای این منظور محلول های حاوی غلظت های ۰، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ ، ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم بر لیتر عناصر سنگین کادمیوم و سرب (به صورت تک عنصری) با pH اولیه برابر ۵ به کار برده شد. نمونه ها، به مدت ۲۴ ساعت و با شدت ۱۵۰ دور در دقیقه از طریق دستگاه همزن برقی تکان داده شدند. سپس، به مدت ۱۰ دقیقه در دور ۳۰۰۰ سانتریفیوژشده غلظت باقیمانده فلزات در محلول ها از طریق دستگاه جذب اتمی قرائت شد. مدل های جذب لانگمویر و فروندلیش بر داده ها برازش یافت و تاثیر نوع کانی و غلظت اولیه محلول با استفاده از آزمایش های جذب تعیین شد . نتایج نشان دادند که ظرفیت جذب زئولیت و سپیولیت با افزایش غلظت اولیه محلول کادمیوم و سرب افزایش می یابد، اما سرعت جذب کادمیوم از سرب کمتر است. نتایج همچنین نشان دادند که هر دو مدل جذب لانگمویر و فروندلیش به خوبی می توانند جذب عناصر سرب و کادمیوم را روی کانی های زئولیت و سپیولیت توجیه کنند، اما مدل لانگمویر (۹۹/۰>r۲>۹۸/۰)در مقایسه با فروندلیش (۹۷/۰>r۲>۹۱/۰) برازش بهتری با داده های جذب کادمیوم و سرب نشان می دهد. حداکثر سرب جذب شده (b) به وسیله کانی های زئولیت و سپیولیت به ترتیب ۶۳/۵۲ و ۵۰ میلی گرم بر گرم و حداکثر کادمیوم جذب شده به وسیله کانی های زئولیت و سپیولیت به ترتیب ۴/۲۹ و ۲/۱۹ میلی گرم بر گرم تعیین شد. در مجموع به نظر می رسد که هر دو کانی زئولیت و سپیولیت طبیعی ایران قادرند در پالایش پساب های صنعتی آلوده به عناصر سنگین استفاده شوند.