ردیابی خطاهای شناختی دانش آموز ان در فرآیندهای یاددهی-یادگیری و احساسات روان بوم شناختی ناشی از آن

هدف: هدف از پژوهش حاضر ردیابی خطاهای شناختی در جریان فرآیندهای یاددهی-یادگیری درس »انسان و محیط زیست« به دانش آموز ان پایه یازدهم دوره متوسط دوم و احساسات روان بوم شناختی ناشی از آن بود. روش: روش پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی برگزیده شد. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموز ان پایه یازدهم درس »انسان و محیط زیست« شهرستان مشهد بودند که از بین آنها نمونه پژوهش به تعداد ۱۵ نفر با روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور، انتخاب و تا دستیابی به »حداکثر تنوع« و »تکراری شدن پاسخها« مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته شدند. در مرحله تجزیه و تحلیل، از متن مصاحبه ها، گویه ها استخراج شد ودومینمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت اعتباریابی داده ها، از نظرات استادان متخصص، کارشناسان و معلمانی که از ابتدای ارائه این همایش ماده درسی در سال ۱۳۹۶ در مدارس و کلاسهای »انسان و محیط زیست« به تدریس پرداخته بودند، استفاده گردید. یافته ها: نتایج ملی مطالعه حاضر نشان داد خطاهای شناختی دانش آموز ان عبارتند از » شناسیروان به امر مثبت«، »نتیجه گیری شتابزده«، »درشتنمایی یا ریزنمایی«، »استدلال احساسی«، »عبارات بایددار« و »برچسب زدن.« بالینی همچنین اهم احساسات روانبومشناختی منفی ناشی از خطاهای شناختی فوق الذکر »اضطراب«، »افسردگی«، »احساس گناه«، و کودک »انزواطلبی«، »خشم« و »ناامیدی« بودند. نتیجه گیری: ردیابی خطاهای شناختی دانش آموز ان در فرآیند آموزش رسمی محیط زیست، نوجوان تبیین احساسات منفی ناشی این خطاها و آگاهسازی معلمان نسبت به آن سبب خواهد شد تا از این مشکل مهم و تبعات آن در فرآیند یاددهی-یادگیری جلوگیری شود و کیفیت آموزش محیط زیست در نظام آموزش و پرورش کشور ارتقاء یابد. در پایان، بهره گیری از ۲۲۴ مدل هشت مرحله ای لی هی و همکاران به عنوان مبنای درمانی دانش آموز ان مبتلا به درجات حادتر خطاهای شناختی پیشنهاد شد.