مساله تاریخی هیرمند و راهکارهای کاهش چالشهای ناشی از آن
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 187
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHR-16-1_012
تاریخ نمایه سازی: 15 دی 1401
چکیده مقاله:
هیرمند از دیرباز شریان اصلی حیات سیستان بوده و همواره نقش تعیینکنندهای برای آن داشته است؛ لیکن از زمان تقسیم ناعادلانه این منطقه بین ایران و افغانستان و عدم ورود آب کافی (به دلایل مختلف) به منطقه، هیرمند رفته رفته برای مردم سیستان و دولت ایران به یک مساله و بحران تبدیل و دستمایه اختلاف بین دو کشور همسایه شده است. این اختلاف، به تدریج با خشکسالیهای مکرر، افزایش جمعیت، عدم مدیریت صحیح منابع آب و تقاضای بیشتر برای مصرف آب، پررنگتر شد و ابعادی ملی به خود گرفته است. این مقاله بر آن است تا ضمن مرور اجمالی سیر تاریخی مساله هیرمند و پیامدهای ناشی از کمبود آب و برشمردن چالشهای موجود، راهکارهای واقعگرایانهای در جهت برون رفت از این بحران و کاهش پیامدهای آن ارائه دهد. بر همین اساس، پرسش اصلی پژوهش این است که عامل پایدار ماندن مساله هیرمند چیست و با چه راهکارها و سیاست هایی میتوان آثار و پیامدهای منفی این مساله تاریخی را در راستای رفع و یا تخفیف آن، مدیریت کرد؟ بر اساس فرضیه این پژوهش، ممانعت افغانستان از ورود سهم آب هیرمند، خشکسالیهای متعدد به ویژه طی سه دهه اخیر و راهکارهای کوتاه مدت و بعضا ناکارآمد در برخورد با مساله هیرمند، موجب پایداری این مساله گردیده است که میتوان با راهکارهایی از جمله اتخاذ دیپلماسی سازنده با طرف افغان، توسل به قوانین حقوق بینالملل، مدیریت صحیح آب ورودی به کشور، رعایت الگوی کشت مناسب، آبیاری مکانیزه و ایجاد اشتغال در سایر صنایع از آثار سوء این مساله کاست. این پژوهش تلاش نموده است تا این مساله را جهت دستیافتن به راهکارهایی ملموس و انجامشدنی به صورت جامعتر و با ابعادی وسیعتر مورد بررسی قرار دهد. پژوهش با رویکرد بینرشتهای و روش توصیفی-تبیینی انجام شده است.
نویسندگان
علی شکری
دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی،گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه خوارزمی تهران.ایران
حسین مفتخری
استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران.ایران
میرهادی حسینی
استادیار گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :