زبان میانجی، تماس و جغرافیا در ایران

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 156

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LSI-15-30_004

تاریخ نمایه سازی: 17 دی 1401

چکیده مقاله:

این جستار به بررسی رابطه کلان میان جغرافیا، زبان و تحرک گروه های انسانی، و نقش تاریخی این عوامل اساسی در شکل دهی به ترکیب زبانی سرزمین ما می پردازد. ازنظر نگارندگان، سه عامل عمده در ترکیب کلان زبانی در ایران موثر بوده اند: ۱) جغرافیایی، ۲) جمعیت شناختی و ۳) زبانی. عوامل جغرافیایی (=بوم شناختی+زمین نگاشتی) در شکل دهی به روال های جمعیت شناختی (=سکونت+مهاجرت) دخالت دارند؛ زمین نگاری گسترده و گسسته ایران، سبب کاهش ارتباط میان زبان های منطقه ای می شود، و در عین حال، همه گونه ها را با زبان میانجی (=پهلوی، فارسی) در تماس پیوسته قرار می دهد. بنابراین، مولفه زبانی تماس/انزوا نیز خود معلول روال های جمعیت شناختی و جغرافیایی است. این وضعیت، سبب «±انباشت ارتباطی» می شود و آن عاملی است که مرگ و زایش گویش ها و زبان های مستقل را از دل گونه های تاریخی-جغرافیایی تسهیل می کند. در طی سده ها، این چرخه همیشگی، ارتباط موفق میان قوم-زبان ها را نیازمند وجود زبان مشترک کرده و درنتیجه، از زبان های رایج در این پهنه گسترده، همواره یکی به عنوان میانجی یا میان گفت به کار رفته است. ترکیب این عوامل، در ایران به ایجاد دو وضعیت کاملا متمایز انجامیده است: زبان میانجی در مرکز، و گسترش آن به حاشیه چندزبانه

نویسندگان

حامد باشه آهنگر

دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

مجتبی منشی زاده

دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اطلس زمین شناسی. (۱۳۸۲). سازمان نقشه برداری کشور ...
  • اطلس کشاورزی، نگارش دوم. (۱۳۸۴). سازمان نقشه برداری کشور ...
  • اطلس گیتاشناسی استان های ایران. (۱۳۸۳). انتشارات گیتاشناسی ...
  • باشه آهنگر، حامد (۱۳۹۸). تحلیلی شدگی از فارسی باستان به ...
  • دبیرمقدم، محمد (۱۳۹۲). رده شناسی زبان های ایرانی. (ج. ۱و ...
  • مدرسی تهرانی، یحیی (۱۳۹۶). درآمدی بر جامعه شناسی زبان. تهران: ...
  • هریسون، پل (۱۳۸۷). اندرون جهان سوم:کالبدشکافی فقر. ترجمه شهریار آژغ، ...
  • Fouache, E. (۲۰۰۸). “Jiroft: Human Geography and Environment”. Encyclopædia Iranica. ...
  • McWhorter, J. (۲۰۰۷). Language interrupted: Signs of non-native acquisition in standard ...
  • Mufwene, S. S. (۲۰۰۱). The ecology of language evolution: Cambridge ...
  • Nichols, J. (۱۹۹۲). Linguistic daiversity in space and time. Chicago: ...
  • Stilo, D. L. (۲۰۰۶). “Circumpositions as an areal response: The ...
  • Versteegh, K. (۲۰۱۰). “Contact and the Development of Arabic”. The ...
  • Windfuhr, G. (Ed.) (۲۰۰۹). The Iranian Languages. New York: Routledge ...
  • Windfuhr, G. (۲۰۱۱). “Central Dialects”. Encyclopædia Iranica. Vol.V, ۳, ۲۴۲-۲۵۲ ...
  • نمایش کامل مراجع