چگونگی تاثیر غلظت های زیرکشنده کنه کش بایفنازیت بر پارامترهای زیستی کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae) در شرایط آزمایشگاه

در پژوهش حاضر اثرات زیرکشندگی (LC۱۰ = ۲۱, LC۲۰ = ۵۲ and LC۳۰ = ۱۰۰ ppm) کنه­ کش بایفنازیت (فلورامایت® SC ۲۴%) روی پارامترهای زیستی کنه تارتن دولکه­ ای، Tetranychus urticae Koch، در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز داده ­ها با استفاده از تئوری جدول زندگی دوجنسی ویژه سن-مرحله زیستی انجام شد. نتایج نشان داد طول دوره مراحل مختلف زیستی نابالغ دئوتونمف­ های تیمار شده تحت تاثیر غلظت­ های زیرکشنده قرار نگرفتند. طول عمر کنه­ های بالغ ماده تحت تاثیر تیمارهای مختلف قرار گرفت و بیش­ترین طول این دوره در تیمار شاهد مشاهده شد (۳۶/۲۳ روز). علاوه بر این، باروری کل نیز به صورت معنی­داری تحت تاثیر غلظت ­های مختلف مورد مطالعه قرار گرفت و کم­ترین میزان این پارامتر (۰۲/۲۷ تخم) در غلظت زیرکشنده LC۳۰ ثبت شد. داده ­های ارائه شده در پژوهش حاضر موید آن است که اثرات غلظت­ های زیرکشنده، نتاج دئوتونمف­ های تیمار شده را نیز تحت تاثیر قرار می­دهد. بر همین اساس، غلظت ­های مختلف مورد مطالعه مقادیر نرخ خالص تولید مثل (R۰) را در مقایسه با تیمار شاهد کاهش دادند (شاهد = ۹۳/۵۷، LC۱۰ = ۱۷/۴۹، LC۲۰ = ۵۰/۴۱  و LC۳۰ = ۸۷/۳۲ نتاج/فرد). نرخ­های ذاتی (r) و متناهی (λ) افزایش جمعیت نیز در کنه­ هایی که با غلظت­های مختلف زیرکشنده تیمار شده بودند در مقایسه با تیمار شاهد کاهش یافت. بیش­ترین مقادیر نرخ­ های ذاتی و متناهی افزایش جمعیت در تیمار شاهد ثبت شد (به­ترتیب ۲۰۸/۰ و ۲۳۲/۱ برروز). کاهش نرخ رشد در تیمارهای مختلف زیرکشنده، افزایش متوسط مدت زمان یک نسل (T) را به دنبال داشت (شاهد = ۴۸/۱۹، LC۱۰ = ۸۰/۱۹، LC۲۰ = ۱۰/۲۰  و LC۳۰ = ۴۵/۱۹ روز). نتایج حاصل از پژوهش حاضر، ضرورت توجه به اثرات زیرکشندگی سموم در ارزیابی اثرات کلی آفت­کش­ها بر آفات و دشمنان طبیعی آن­ها را آشکار می­نماید.