ارزیابی مقاومت به بیماری های لکه برگی و خصوصیات عملکردی ژنوتیپ های باقلا با استفاده از تجزیه کلاستر و بای پلات ژنوتیپ × صفت
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 125
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-14-44_011
تاریخ نمایه سازی: 19 دی 1401
چکیده مقاله:
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: باقلا یکی از حبوبات چند منظوره با دامنه سازگاری وسیع، ارزش غذایی بالا، خواص دارویی و قابلیت تثبیت بیولوژیک نیتروژن است. سطح زیر کشت باقلا طی سال های اخیر کاهش یافته است، افزایش سطح زیر کشت و افزایش عملکرد در واحد سطح، با معرفی ارقام مقاوم به تنش های زیستی و غیرزیستی امکان پذیر خواهد بود.
مواد و روش ها: به منظور بررسی مقاومت مزرعه ای ۶۴ ژنوتیپ باقلا در برابر بیماری های قارچی و همچنین گزینش ژنوتیپ هایی با صفات عملکردی مطلوب، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده (۸ × ۸) در دو تکرار در در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی گرگان و دزفول در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ اجرا شد. به منظور محاسبه سطح زیر منحنی استاندارد شده پیشرفت بیماری sAUDPC، از زمان ظهور اولین علائم بیماری های لکه برگی نمونه برداری در ۵ مرحله انجام شد. تجزیه واریانس مرکب و تجزیه همبستگی برای ده صفت فیزیولوژیکی، مرفولوژیکی، فنولوژیکی و شدت بیماری انجام شد. همچنین دو روش گزینش گرافیکی تجزیه بای پلات ژنوتیپ × صفت (GT) در ترکیب با تجزیه خوشه ای برای ارتقاء چندین صفت کمی و مقاومت به بیماری به طور همزمان انجام شد. خوشه بندی ژنوتیپ ها و صفات به تفکیک در هر آزمایش با استفاده از روش Ward و فاصله مربع اقلیدسی انجام شد و نقشه گرافیکی هیت مپ با استفاده از نرمافزار MetaboAnalyst ۳.۰ ترسیم شد.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تفاوت بسیار معنی دار در سطح احتمال یک درصد بین ژنوتیپ های باقلا برای صفات زراعی و مقاومت به بیماری وجود دارد. عملکرد دانه دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار با وزن صددانه و تعداد دانه در غلاف بود. بر اساس نتایج تجزیه گرافیکی هیت مپ ژنوتیپ های باقلا به ترتیب در سه و چهار گروه در گرگان و دزفول قرار گرفتند. گروه های متمایز به دست آمده، برای استخراج ژنوتیپ هایی با ویژگی های متنوع و شناسایی تنوع خزانه ژنی مفید هستند. بردارهای موجود در بای پلات نشان دادند، ارتباط مثبت بین صفات تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و ارتفاع بوته با عملکرد دانه وجود دارد و تجزیه همبستگی نیز این نتایج را تائید کرد، صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه معیاری جهت بهبود عملکرد دانه در برنامه اصلاحی هستند. بر اساس نتایج حاصل از GT بای پلات، ژنوتیپ های G۵۲، G۵۶ و G۵۸ در گرگان و ژنوتیپ های G۴۷، G۵۱ و G۵۶ در دزفول، به عنوان برترین ژنوتیپ ها شناخته شدند.
نتیجه گیری: ژنوتیپ های متعددی برای استفاده بالقوه به عنوان والدین انتخاب شدند، ژنوتیپ های G۴۸ و G۶۲ برای عملکرد دانه و صفات مربوطه و رقم Ascot به عنوان منبع مقاومت در برابر لکه شکلاتی برای برنامه های اصلاحی باقلا در نظر گرفته شدند. ژنوتیپ های G۴۷، G۵۱، G۵۲،G۵۵ ،G۵۶ و G۵۸ برای بررسی های بیشتر و معرفی رقم انتخاب شدند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه شیخ
Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
رضا سخاوت
Department, Safiabad Agricultural and Natural ResourcesResearch and EducationCenter, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Dezful, Iran
محمدعلی آقاجانی
Department of Plant Protection, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :