تحلیلی تربیتی بر کنش گفتارهای ملکه ی سبا در قرآن

زبان قرآن به عنوان نوع خاصی از گفتار با نظام تربیتی اسلام مطابقت کامل دارد. تحلیل متن شناسانه قرآن، یکی از روش های شناخت لایه های نهفته تربیتی آن به شمار می آید و می تواند راهبردهایی در جهت تربیت اجتماعی در یک جامعه دینی ارائه دهد. در این جستار با استفاده از دانش زبان شناسی و متمرکز بر نظریه کارگفت های جان سرل (۱۹۶۹م.)، کنش گفتارهای ملکه  سباء با توجه به بافت موقعیتی بازخوانی شده تا به روابط اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد تربیت اجتماعی پرداخته شود. پژوهش حاضر در صدد است با روش توصیفی- تحلیلی، سازوکارهای تولید معنا در کنش گفتارهای ملکه سباء به عنوان یکی از بانوان برگزیده قرآنی را بررسی نماید. در این راستا، یافته ها بیانگر سبک ارتباطی شایسته ی زنان در برقراری تعاملات اجتماعی است و به شاخص سازی تربیت اجتماعی زنان بر اساس قصص قرآنی می انجامد. در کنش گفتارهای ملکه  سباء، اغلب کنش گفتارها از نوع اظهاری است و این به سبب قرارگرفتن ملکه در صحنه حیات اجتماعی و ضرورت تجلی حضور عفیفانه زن و خردمندی وی در جامعه است. کنش گفتار ترغیبی نیز با هدف بهره گیری از عقل جمعی مورد استفاده قرار گرفته است.کنش گفتار عاطفی و اعلامی به نحو محدودی تنها در تعامل ملکه  سباء با خداوند متعال و همچنین حضرت سلیمان(ع) در مقام پیام آور الهی مشاهده می شود.