رورتی در مقابل هابرماس: چرخش پراگماتیک نسبت به صدق و کاربست آن در سازماندهی روابط توجیهی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 200

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PHILO-16-40_023

تاریخ نمایه سازی: 21 دی 1401

چکیده مقاله:

بحث میان هابرماس و رورتی ناظر به امکان یا عدم امکان سازماندهی روابط توجیهی بر اساس صدق است. هر دو برای اجتناب از بن­بست­های رویکرد معرفت­شناختی به صدق، چرخشی پراگماتیک را پیشنهاد می­کنند. اختلاف نظر آنها از آنجا شکل می­گیرد که رورتی چرخش پراگماتیک را تا حذف مفهوم صدق پیش می­برد اما هابرماس معنایی کانتی را برای صدق در نظر می­گیرد که بنا بر آن، صدق صرفا ایده­ای تنظیمی و استعلایی است که فرض وجود آن برای امکان سازماندهی روابط توجیهی کنش­گران ضروری است. رورتی در مقابل، عقیده دارد که صدق حتی در معنای تنظیمی و استعلایی آن هیچ معنای محصلی در بر ندارد. زیرا نمی­توان چیزی را هدف قرار داد و برای به دست آوردنش کوشش نمود مگر آنکه دستیابی و یا نزدیک شدن به آن قابل تشخیص باشد. معیاری که رورتی برای سازماندهی روابط توجیهی ارائه می­دهد، نه صدقی در فرا رو، بلکه روایت تجاربی است که پشت سر گذاشته­ایم. به نظر می­رسد رورتی در رد انتقاداتی که هابرماس بر امکان حذف مفهوم صدق در سازماندهی روابط توجیهی مطرح می­کند، موفق است؛ صرفا به این معنا که اندیشه­ او سازگاری و انسجام بیشتری با چرخش پراگماتیک دارد. اما جایگزینی که رورتی برای صدق ارائه می­دهد این نتیجه را نیز به­همراه دارد که عملا هیچ هدف معینی برای انسان قابل تصور نیست. شایستگی روایت­ها در سازماندهی روابط کنشگران تنها در عرصه تجربه قابل سنجش است. به عقیده او ما فقط باید امیدوار باشیم که مسیری بهتر از گذشته را دنبال کنیم. این ابهام در اندیشه رورتی شاید مهمترین چالش در پذیرش آرای اوست.

نویسندگان

ایمان رحیم نصیریان

دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه بین المللی امام خمینی. قزوین. ایران.

عبدالرزاق حسامی فر

استاد گروه فلسفه، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران

مسعود سیف

دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه بین المللی امام خمینی. قزوین. ایران.

محمدحسن حیدری

استادیار گروه فلسفه. دانشگاه بین المللی امام خمینی. قزوین. ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • رورتی، ریچارد. (۱۳۹۳). فلسفه و امید اجتماعی. ترجمه عبدالحسین آذرنگ ...
  • رورتی، ریچارد. (۱۳۹۸). پیشامد، بازی و همبستگی. ترجمه پیام یزدانجو. ...
  • Behuniak, James. (۲۰۰۹). Rorty and Mencius on Family, Nature, and ...
  • Cheng, Chang-Ying. (۲۰۰۹). On Three Contingencies in Richard Rorty: A ...
  • Forstenzer, Joshua. (۲۰۱۸). Something Has Cracked: Post-Truth Politics and Richard ...
  • Habermas, Jurgen. (۲۰۰۰). Richard Rorty's Pragmatic Turn, in Robert B. ...
  • Malachowski, Alan. (۲۰۰۲) Richard Rorty. Stocksfield: Acumen Publishing ...
  • Rorty, Richard (۱۹۹۸). Philosophical Papers, Volume ۳: Truth and Progress. ...
  • Rorty, Richard. (۲۰۰۰a). Response to Habermas, in Robert B. Brandom ...
  • Rorty, Richard. (۲۰۰۰b). Universality and Truth, in Robert B. Brandom ...
  • Rorty, Richard. (۲۰۱۴). Philosophy and Social Hope, Trans. Abdolhossein Azarang ...
  • Williams, Michael. (۲۰۰۳). Rorty on Knowledge and Truth, in Charles ...
  • نمایش کامل مراجع