شناسایی گونه های مورد تهدید و تعیین ارزش های ویژه گیاهان در منطقه حفاظت شده باغ شادی یزد

مقدمه: در این مطالعه به تعیین ارزش ویژه گیاهان در منطقه حفاظت شده باغ شادی که در ۲۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شرق شهر هرات در شهرستان خاتم واقع شده است، پرداخته شده است. هدف: برای نیل به اهداف سازمان IUCN، منطقه حفاظت شده باغ شادی واقع در استان یزد برای بررسی انتخاب شد. منطقه مذکور به دلیل آن که مورد حفاظت سازمان محیط زیست می باشد، کمتر از لحاظ تخریب و چرای دام آسیب دیده است و با توجه به دست خوردگی کم منطقه، مطالعه فلور گیاهی و شناسایی ارزش ویژه گیاهان، بسیار حائز اهمیت است.مواد و روش ها: این ارزش ویژه گیاهان شامل ارزش های دارویی، تجاری، صنعتی، زینتی، کاربرد در ایجاد فضای سبز شهری، در مرمت و بهسازی طبیعت و همچنین ارزش های اکولوژیک (گونه های اندمیک، گیاهان نادر، وابسته به رویشگاه خاص، گونه های حفاظت شده، گونه های معرفی شده و مانند آن) می باشد. علاوه بر این، گونه های تهدید شده منطقه مزبور بر اساس معیارهای سازمان IUCN و با استفاده از کتاب مرجع Red data Book of Iran تعیین گردید. بر این اساس، چهار رسته گونه های در معرض خطر انقراض، گونه های آسیب پذیر، گونه های با خطر کمتر و کمبود داده ها، در مناطق مورد مطالعه تعیین و فهرست گونه های تهدید شده ارائه گردید.نتایح: این مطالعه نشان می دهد که تاکنون ۱۵۷ گونه گیاهی مورد شناسایی قرار گرفته است؛ این گونه ها متعلق به ۴۴ خانواده و ۱۲ جنس گیاهی می باشند که تعداد ۱۴ گونه دارای ارزش های حفاظتی ویژه هستند و در فهرست گونه های تهدید شده قرار دارند. همچنین، ۱۲۴ گونه گیاهی در منطقه حفاظت شده باغ شادی دارای ارزش گیاهی می باشند و بیش ترین فراوانی ارزش گیاهی مربوط به بهسازی طبیعت است که ۵۸ مورد از گونه ها حائز این کاربرد هستند.نتیجه گیری: گونه های مورد تهدید این منطقه بیشتر از رسته گونه های با خطر کمتر (Lower risk) بوده است . تعداد ۱۴ گونه آن دارای ارزش های حفاظتی ویژه هستند و در فهرست سرخ قرار دارند. گونه Ferula assa-foetidae با درجه حفاظتی EN است و ۱۳ گونه دیگر حائز ارزش های حفاظتی در لیست سرخ در رسته LR دارای خطر کمتری می باشند و پراکنش نسبتا خوبی در بخش های مختلف منطقه دارند.