پهنه بندی pH آب های زیرزمینی و تعیین مناطق حساس برای رشد مرکبات و برنج در مازندران
محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 36، شماره: 5
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 182
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSW-36-5_002
تاریخ نمایه سازی: 27 دی 1401
چکیده مقاله:
استان مازندران یکی از مهم ترین مناطق در زمینه ی تولید برنج و مرکبات در ایران است که بخشی از باغ ها و مزارع کشاورزی آن با آب های زیرزمینی آبیاری می شوند. با توجه به این امر که pH آب آبیاری تاثیر مهمی در عملکرد محصولات کشاورزی دارد، در این تحقیق، pH آب های زیرزمینی ۳۰۰ حلقه چاه مربوط به شرکت آب منطقهای استان مازندران، به صورت مکانی و زمانی در نوار ساحلی استان مازندران به مساحت ۸۲۵۲ کیلومترمربع از ابتدای سال ۱۳۹۱ تا پایان سال ۱۳۹۹، با استفاده از نرمافزار ArcGIS ۱۰.۷.۱ با روش کریجینگ معمولی (OK) براساس میانگین pH در دوره های ششماهه پهنهبندی شد. برای شناسایی مناطق با خطرپذیری بیشتر از روش کریجینگ شاخص (IK) استفاده شد. نتایج نشان داد که بهترین نیم تغییرنما برای پارامتر pH مدل Stable و Exponential است. طبقه بندی کلاس ها در روش OK براساس حساسیت مرکبات و برنج تعریف شد. نتایج نشان داد که در روش OK، میانگین درصد مساحت تحت کلاس های طبقه بندی pHهای ۸/۵>، ۲/۶-۸/۵، ۸-۲/۶ و ۸< به ترتیب برابر با صفر، ۶/۰، ۵/۸۳ و ۹/۱۵ درصد و در روش IK، میانگین درصد مساحت تحت کلاس های طبقه بندی با احتمال خطر آسیب پذیری ۲۰-۰، ۴۰-۲۰، ۶۰-۴۰ و ۱۰۰-۶۰ درصد به ترتیب برابر با ۹/۹۴، ۸/۴، ۳/۰ و صفر درصد بود. نقشه های حاصل از روش OK نشان دادند که در هیچ منطقه ای pH آب زیرزمینی اسیدی نیست و در کناره های غربی و شرقی استان شرایط قلیایی مشاهده شد. نقشههای حاصل از روش IK نشان دادند که در اکثر مناطق استان مازندران احتمال خطر آسیب پذیری براساس pH آب های زیرزمینی برای باغ های مرکبات و مزارع برنج منطقه مورد مطالعه، در محدوده ی ۲۰-۰ درصد قرار دارد و در بخشی های بسیار کمی در قسمتهای شرقی استان احتمال خطر به ۴۰-۲۰ درصد می رسد. با توجه به آسیب پذیری مرکبات و گیاه برنج درpHهای بالا در آب آبیاری، توصیه می شود که در دو محدوده ی غربی و شرقی استان برای رشد بهتر گیاه برنج و عدم آسیب پذیری محصول به دلیل کمبود نیتروژن و فسفر، با انجام تحقیقات مزرعه ای کودهای حاوی عناصر مذکور به مزارع افزوده شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رامین فضل اولی
گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
هدیه پوریزدان خواه
گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :