خاندان بهبهانی و گفتمان تصوف ستیزی در دوره قاجار
محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 13، شماره: 1
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 318
فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CLASS-13-1_016
تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1401
چکیده مقاله:
با اوجگیری تصوف در اوایل دوره قاجار، کشمکش میان مجتهدان و صوفیان نیز شدت گرفت. صوفیان تلاش میکردند تا پایگاه اجتماعی سابق خود را بهدست آورند و از طرفی مجتهدان نیز نمیخواستند به این رقیبان سنتی خود مجالی دهند. این امر سبب شد در دروه قاجار جریانی تازه از نزاع میان مجتهدان شیعه و صوفیان پدید آید. این نزاع دوسویه، در حد مجادلات قلمی و ردیه نویسی متوقف بود، تا اینکه در اوایل دوره قاجار محمدعلی بهبهانی و فرزندانش سردمدار گفتمان تصوفستیزی شدند. ازاین دوره به بعد نزاع صوفی و فقیه دیگر نزاع عقیدتی مبتنی بر ردیه نویسی نیست، بلکه تلاشی است برای حذف گفتمان رقیب. خاندان بهبهانی دراین گفتمان صوفیستیزانه، نقشی پررنگ داشت و فصلی نو پدید آورد. اهمیت بهبهانیها در این گفتمان صوفیستیزانه، هم از جهت کثرت آثار صوفیستیزانه افراد این خاندان است و هم عمل صوفیکشی آنان؛ که این اقدام سبب شد چهارتن از صوفیان مشهور زمانه، مستقیما و یا با دستور محمدعلی بهبهانی کشته شوند؛ اقدامی که پیش ازین در تاریخ بیسابقه یا کمنظیر بودهاست. این مقاله میکوشد منحصرا به به بررسی نقش محمدعلی بهبهانی و خاندان او در تقویت و گسترش گفتمان صوفیستیزانه اوایل دوره قاجار بپردازد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :