ارزیابی فعالیت گسل تبریز با شاخص های ژئومورفیک، تکنیک سنجش از دور و GIS
محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 2، شماره: 5
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 238
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HYD-2-5_002
تاریخ نمایه سازی: 4 بهمن 1401
چکیده مقاله:
کلان شهر تبریز در حریم گسل فعال تبریز قرار دارد و از بخش انتهایی حوضه های آبریز گماناب چای و ورکش چای در شمال شهر نیز عبور می کند. پژوهش حاضر، با استفاده از شاخص های ژئومورفیک، تکنیک سنجش از دور و GIS به بررسی فعالیت های تکتونیکی این گسل در محدودهی کلان شهر تبریز می پردازد. بدین منظور شاخص های ژئومورفیک شامل تراکم زهکشی، نسبت انشعاب، نسبت شکل حوضه، عدم تقارن حوضه، تقارن توپوگرافی معکوس، انتگرال هیپسومتری، سینوسی جبههی کوهستان، سینوسی رودخانه، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره، گرادیان طولی رود و شاخص ارزیابی نسبی تکتونیکی فعال به عنوان ابزار های مدلی و مفهومی استفاده شد. تصویر ماهواره ای سنجندهی ASTER، نقشهی زمین شناسی، مدل رقومی ارتفاع و نرم افزارهای ENVI۴.۸ و ArcGIS۱۰.۲ دیگر ابزارهای فیزیکی این پژوهش است. طبق نتایج، مقادیر کمی شاخص های تراکم زهکشی ۵۱/۰ و ۵۷/۰، نسبت انشعاب ۲ و ۱/۲، نسبت شکل حوضه ۲/۲ و ۸/۱، عدم تقارن حوضه ۷/۳۹ و ۲/۲۳، تقارن توپوگرافی معکوس ۳۶/۰ و ۵۹/۰، انتگرال هیپسومتری ۲۸/۰ و ۳۹/۰، سینوسی جبهه کوهستان ۴/۱ و ۹۳/۰، سینوسی رودخانه ۱/۱ و ۳/۱، پهنای کف دره به ارتفاع دره ۰۸/۱ و ۲/۱، گرادیان طولی رود ۱۲۰۲ و ۳۱۸ به ترتیب برای حوضه های آبریز گماناب چای و ورکش چای به دست آمد. بر اساس شاخص ارزیابی نسبی تکتونیک فعال، حوضه های آبریز گماناب چای و ورکش چای به ترتیب با مقادیر عددی ۹/۱ و ۷/۱ دارای حرکات تکتونیکی زیاد هستند. نتایج شاخص های مورد بررسی، حاکی از تاثیرپذیری مورفولوژی حوضه های آبریز گماناب چای و ورکش چای از حرکات تکتونیکی گسل تبریز است. با پردازش داده های ماهواره ای شواهد تکتونیکی گسل تبریز همچون انحراف آبراهه آجی چای، پرتگاه گسل و پدیدهی عدسی شکل در محدودهی کلان شهر تبریز نیز تفسیر شدند. نتایج به دست آمده با شواهد میدانی منطقه تایید گردید. بنابراین، کلان شهر تبریز از نظر حرکات تکتونیکی در یک منطقهی مخاطره آمیز واقع شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
موسی عابدینی
دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
فریبا کرمی
دانشیار دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
نادر سرمستی
دانشجوی دکتری جغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی)، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :