تغییرات ماهانه شدت و تمرکز رواناب سطحی در رودخانه های حوضه ی گرگانرود استان گلستان

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 264

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HYD-4-13_007

تاریخ نمایه سازی: 4 بهمن 1401

چکیده مقاله:

چکیده تحلیل تغییرات رژیم جریان و تداوم آن و تعیین عوامل موثر در بی نظمی ها از پیش نیازهای اصلی مدیریت و بهره برداری بهینه از رودخانه ها به عنوان یکی از منابع اصلی آب مصرفی می باشند. در این پژوهش میزان تغییرات ماهانه حجم رواناب در ۲۰ ایستگاه هیدرومتری واقع در استان گلستان در یک دوره­ی ۳۸ ساله (۱۳۵۳-۱۳۹۱) با استفاده از شاخص تغییرات سالانه (ضریب تعدیل توزیع سالانه و شدت تمرکز) مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس داده های ماهانه دبی در سال های مختلف، حجم رواناب ماهانه و سالانه­ی ایستگاه های مورد مطالعه در طول دوره­ی آماری محاسبه گردید. هم چنین روند شاخص تغییرات سالانه با استفاده از آزمون من-کندال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر توزیع ماهانه، حداکثر مقادیر حجم رواناب ایستگاه ها در فصل بهار و خصوصا در ماه فروردین اتفاق افتاده است که با مقادیر بالای بارش بهاره و اثر آن در میزان آبدهی بالای رودخانه ها در این فصل در ارتباط بوده است. هم چنین، بیش ترین مقادیر حجم رواناب در ایستگاه های آق قلا، قزاقلی و بصیرآباد به ترتیب دارای متوسط حجم رواناب سالانه (۹/۳۳، ۵/۳۳ و ۶/۳۲ میلیون مترمکعب) می باشند. در حالی که بیش ترین یکنواختی در وقوع رواناب در ماه های سال مربوط به ایستگاه های نوده خاندوز، تمر، گالیکش و قلی تپه به ترتیب با مقادیر ضریب تعدیل توزیع سالانه برابر ۱۹/۰، ۲۱/۰، ۲۳/۰ و ۲۴/۰ درصد بوده است. کم ترین شدت تمرکز رواناب نیز مربوط به ایستگاه های نوده خاندوز و تمر به ترتیب برابر با مقادیر ۲۶/۰ و ۲۵/۰ درصد می باشند، در صورتی که ایستگاه رامیان (با مقدار شاخص ۶۲/۰ درصد) دارای بیش ترین شدت تمرکز بوده است. نتایج حاکی از رابطه­ی مستقیم و معنی دار میان ضریب تعدیل توزیع سالانه­ی دبی و شاخص شدت تمرکز با ضریب همبستگی ۶۰/۰ می باشد. بنابراین بیش ترین روند کاهشی و افزایشی در طول دوره­ی آماری با استفاده از آزمون من-کندال به ترتیب در ایستگاه های شیرآباد و نوده خاندوز در سطح معنی دار ۰۵/۰ مشاهده شده اند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: رژیم جریان رودخانه ، شدت تمرکز ، ضریب تعدیل توزیع ، آزمون من-کندال

نویسندگان

خدیجه حاجی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

شهناز میرزایی

دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گرگان

رئوف مصطفی زاده

استادیار گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

حبیب نظرنژاد

استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع اسفندیاری درآباد، فریبا؛ بهشتی جاوید، ابراهیم و محمدحسین فتحی ...
  • اسفندیاری درآباد، فریبا؛ مصطفی زاده، رئوف و پیروزه فقه ...
  • باقرپور، مهسا؛ سیدیان، سیدمرتضی، فتح آبادی، ابوالحسن و امین ...
  • صفری شاد، مهتاب؛ حبیب نژاد روشن، محمود؛ سلیمانی، کریم؛ ...
  • فرج زاده، منوچهر؛ رجایی نجف آبادی، سعید و یوسف ...
  • فضل اولی، رامین؛ آخوندعلی، علی­محمد و عبدالکریم بهنیا (۱۳۸۵)، ...
  • مصطفی زاده، رئوف، شهابی، معصومه، ذبیحی، محسن، (۱۳۹۴)، تحلیل ...
  • مصطفی زاده، رئوف و شیخ واحد بردی (۱۳۹۰)، بررسی ...
  • معروفی، صفر و حسین طبری (۱۳۹۰)، آشکارسازی روند تغییرات ...
  • منتظری، مجید (۱۳۹۵)، واکاوی آماری-همدیدی بارش رواناب در حوضه­ی ...
  • وفاخواه، مهدی، بخشی تیرگانی، محمد و مجید خزائی (۱۳۹۱)، ...
  • یوسفی، یداله؛ رورده، همت الله و سیدمحمود رضوی (۱۳۹۰)، ...
  • Altunkaynak, A., Özger, M., and Sen, Z., (۲۰۰۳), Triple diagram ...
  • Cristiano, E., Veldhuis, M.C.T., and Giesen, N.V.D., (۲۰۱۷), Spatial and ...
  • Kundzewicz, Z.W., Merz, B., Vorogushyn, S., Hartmann, H., Duethmann, D., ...
  • Mwendera, E.J., and Mohamed-Saleem, M.A., (۱۹۹۷), In filtration rates, surface ...
  • Onoz, B., and Bayazit, M., (۲۰۱۱), Block bootstrap for Mann-Kendall ...
  • Petersen, T., Devineni, N., and Sankarasubramanian, A., (۲۰۱۲), Seasonality of ...
  • Sadeghi, S.H.R., and Mostafazadeh, R., (۲۰۱۶), Triple diagram models for ...
  • Salmi, T., Määttä, A., Anttila P., Ruoho-Airola, T., and Amnell, ...
  • Shiklomanov, A.I., Lammers, R.B., Rawlins, M.A., Smith, L.C., and Pavelsky, ...
  • Tuset, J., Vericat, D., and Batalla, R.J. (۲۰۱۶), Rainfall: runoff ...
  • Walega, A., and Mlynski, D. (۲۰۱۷), Seasonality of median monthly ...
  • Xu, J., Yang, D., Yi, Y., Lei, Z., Chen, J., ...
  • Young, A.R., Round, C.E., and Gustard, A., (۲۰۰۰), Spatial and ...
  • Yu, X., Zhao, G., Zhao, W., Yan, T., and Yuan, ...
  • Zhai, H.J., Hu, B., Luo, X.Y., Qiu, L., Tang, W.J., ...
  • نمایش کامل مراجع