بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر مهارت های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی دانش آموزان با اختلال ریاضی

مقدمه: مطالعات زیادی در رابطه با اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر هر یک از مهارت های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی دانش آموزان عادی انجام شده است؛ در حالی که مطالعات اندکی به بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر تمام متغیرهای بالا به طور همزمان در دانش آموزان با اختلال ریاضی پرداخته اند. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی مهارت های زندگی بر مهارت های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی دانش آموزان با اختلال ریاضی بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، یک مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه شاهد بود. ۴۰ دانش آموز پسر ۱۳ تا ۱۵ ساله با  اختلال ریاضی که به روش تصادفی از مدارس اختلال یادگیری شهرستان های تهران انتخاب شده بودند، در این پژوهش شرکت داشتند. شرکت کنندگان در گروه آزمایشی، آموزش مهارت های زندگی را در ۹ جلسه دریافت کردند؛ در حالی که به گروه شاهد این آموزش ارایه نشد. این دانش آموزان به صورت تصادفی به دو گروه ۲۰ نفری تقسیم شدند (یک گروه آزمایش و یک گروه شاهد). ابزارهای استفاده شده در این پژوهش آزمون هوشی Wechsler، آزمون تشخیصی ریاضی Comet، برنامه آموزش مهارت های زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسش نامه خودتوانمندسازی اجتماعی Fleener، Lisa و Phillips بود. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری در نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته ها: نتایج کلی تحلیل واریانس چند متغیری روی میانگین تفاوت نمره های پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که گروه آزمایش و شاهد حداقل در یکی از ۴ خرده مقیاس مهارت شناختی، رفتاری، هیجانی یا انگیزشی تفاوت معنی داری دارند (۲۷/۱۳ = F و ۰۰۱/۰ > P). نتاج نهایی تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که آموزش مهارت های زندگی بر مهارت شناختی (۷۸/۸ = F و ۰۱/۰ > P)، مهارت رفتاری (۳۷/۲۲ = F و ۰۵/۰ > P)، کفایت هیجانی (۵۱/۵ = F و ۰۱/۰ > P) و آمایه انگیزشی (۴۲/۱۷ = F و ۰۱/۰ > P) دانش آموزان با اختلال ریاضی اثر مثبت و معنی داری داشت. نتیجه گیری: آموزش مهارت های زندگی بر مهارت های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی دانش آموزان با اختلال ریاضی اثر معنی داری داشت. با توجه به این که تقویت این مهارت ها منجر به خودتوانمندسازی اجتماعی دانش آموزان می شود، برنامه ریزی جهت آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان با اختلال ریاضی اهمیت ویژه ای دارد. کلید واژه ها: مهارت های زندگی، مهارت های شناختی، رفتاری، هیجانی و انگیزشی، اختلال ریاضی