اثربخشی فعالیت های یکپارچگی حسی- حرکتی بر نشانه های اختلال نقص توجه- بیش فعالی

مقدمه: اختلال نقص توجه- بیش فعالی اختلالی شایع در دوران کودکی است و یافتن درمان موثری که از شدت و عمق نشانه های آن بکاهد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در پژوهش حاضر، اثر یکپارچگی حسی- حرکتی با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی به عنوان یک روش درمانی برای بهبود نشانه های اصلی این اختلال مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با دو گروه آزمایش و شاهد بود. از بین دانش آموزان ۶ تا ۱۲ ساله مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش فعالی که در سال تحصیلی ۹۱-۱۳۹۰ در شهر سمنان مشغول به تحصیل بودند، ۳۲ دانش آموز به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه ۱۶ نفری آزمایش و شاهد تقسیم شدند. گروه آزمایش هفته ای دو بار و طی ۱۲ جلسه دو ساعته، مداخله یکپارچگی حسی- حرکتی (با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی) را دریافت نمودند. نشانه های اختلال نقص توجه- بیش فعالی هر دو گروه با استفاده از پرسش نامه نشانه های مرضی کودکان (Child symptom inventory) (۴) ارزیابی شد. داده های جمع آوری شده با آزمون های آماری Shapiro-Wilk و تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANOVA) و تک متغیری (UNIANCOVA) بررسی شدند. یافته ها: طبق آزمون مبتنی بر گزارش معلمان، گروه آزمایش در نمرات متغیر بی توجهی و بیش فعالی نسبت به گروه شاهد عملکرد بهتری داشت (۰۰۱/۰ > P)، ولی کاهش نمرات متغیر تکانشگری گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد (۰۵/۰ < P) معنی دار نبود، ولی بر اساس آزمون مبتنی بر گزارش والدین در نمرات متغیر بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد عملکرد بهتری داشت (۰۰۱/۰ > P). نتیجه گیری: در مجموع مداخله یکپارچگی حسی- حرکتی با تاکید بر حواس عمقی و دهلیزی به طور معنی داری نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری را در جامعه مورد بررسی بهبود داد. کلید واژه ها: یکپارچگی حسی- حرکتی، حواس عمقی و دهلیزی، نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری