تحلیل محتوای احادیث شعری امام رضا(ع)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 115

فایل این مقاله در 44 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FHNG-8-31_003

تاریخ نمایه سازی: 6 بهمن 1401

چکیده مقاله:

مروری بر سیره معصومان(ع) نشان می دهد که ایشان نیز از اشعار حکمت آمیز دیگران در کلام خود بهره برده و مضامین آن را تایید کرده و گاه خود ابیاتی سروده اند. در احادیث نقل شده از امام رضا(ع)، ۵۲ بیت ذکر شده که به نظر می رسد ایشان به خاطر مضامین ارزشمند اخلاقی و حکمی، آن ها را نقل کرده و در کلام خود بدان تمثل جسته اند. پاره ای از این اشعار تمثل شعری امام رضا(ع) و چند بیت نیز سروده خود ایشان است. نگارندگان با استفاده از روش تحلیل محتوا، از مجموع این ۵۲ بیت شعر، در حدود ۱۰۰ مضمون و ۱۶ موضوع اصلی استخراج کرده اند که به اصطلاح «جهت گیری متن» نامیده می شود. این عناوین که ایده و پیام اصلی متن هستند با توجه به اصل «تبادر» به ذهن مخاطب خطور می کند. با «طبقه بندی» جهت گیری ها برای دستیابی به «مقوله»های تحقیق روشن شد که از ۱۶ موضوع اصلی استخراج شده، ۹مجموعه (۵۶درصد) به موضوع چگونگی روابط اجتماعی انسان با دیگران، چهار مجموعه (۲۵درصد) به موضوع امور فردی و اعمال عبادی انسان و سه مجموعه (۱۹درصد) نیز به مسئله غصب خلافت توسط حاکمان ظالم و دشمنان اهل بیت(ع) اشاره دارند. لذا هدف اصلی مقاله که بیان جهت گیری اصلی اخبار شعری رضوی بوده، ذیل سه مقوله روابط اجتماعی، روابط فردی و روابط سیاسی طبقه بندی و موضوعات اصلی هر یک به تفصیل بیان شده است.

نویسندگان

حسین صفره

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

محمد عترت دوست

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن شهر آشوب، محمد بن علی. (۱۳۷۹ق). مناقب آل ابی ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب. بیروت: دارالفکر ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۳۷۸ق). عیون اخبار الرضاg. تهران: ...
  • (بی تا). عیون اخبار الرضاg. ترجمه حمیدرضا مستفید و علی ...
  • (۱۴۱۳ق). من لا یحضره الفقیه. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه ...
  • امینی، عبدالحسین. (۱۴۱۶ق). الغدیر. قم: مرکز الغدیر ...
  • باردن، لورنس. (۱۳۷۵). تحلیل محتوا. ترجمه ملیحه آشتیانی و محمد ...
  • ب‍ح‍رانی ، ع‍ب‍دال‍ل‍ه ب‍ن ن‍ورالله . (۱۴۰۷ق). عوالم العلوم و ...
  • جانی پور، محمد. (۱۳۹۰). اخلاق در جنگ؛ تحلیل محتوای مکاتبات ...
  • جانی پور، محمد؛ شکرانی، رضا. (۱۳۹۲). «رهاوردهای استفاده از روش ...
  • جرداق، جرج. (بی تا). من روائع نهج البلاغه. بیروت: دار ...
  • جریری نهروانی، ابوالفرج. (۱۴۲۶ق). الجلیس الصالح الکافی و الانیس الناصح ...
  • ذهبی، شمس الدین. (۱۴۲۷ق). سیر اعلام النبلاء. قاهره: دارالحدیث ...
  • سلفی اصفهانی، صدرالدین. (بی تا). معجم السفر. مکه: المکتبه التجاریه ...
  • شعرانی، ابوالحسن. (۱۳۸۲ق). تعلیقه بر شرح الکافی مولی صالح مازندرانی. ...
  • عترت دوست، محمد. (۱۳۹۷). «تحلیل محتوای کیفی شبکه معنایی «قدرت»؛ ...
  • فهری، ابوبکر محمد بن محمد. (۱۲۸۹ق). سراج الملوک. مصر: المطبوعات ...
  • فیروزان، توفیق. (۱۳۶۰). روش تحلیل محتوا. تهران: نشر آگاه ...
  • فیض کاشانی، ملامحمدمحسن. (۱۴۰۶ق). الوافی. اصفهان: کتابخانه امیرالمومنینg ...
  • کریپندورف، کلوس. (۱۳۷۸). مبانی روش شناسی تحلیل محتوا. ترجمه هوشنگ ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷ق). الکافی. تحقیق علی اکبر غفاری. ...
  • مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۳ق). بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهارb. بیروت: ...
  • مجلسی، محمدتقی. (۱۴۰۶ق). روضه المتقین فی شرح من لا یحضره ...
  • مفید، محمد بن محمد. (۱۴۱۳ق). الاختصاص. قم: کنگره جهانی شیخ ...
  • موسوی، کاظم عبد فریح. (بی تا). الاقتباس و التضمین فی ...
  • هولستی، ال. آر. (۱۳۷۳). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و ...
  • نمایش کامل مراجع