عوامل رفتاری برقراری ارتباط موثر در گفتار و رفتار امام رضا(ع)

معصومان(ع) به عنوان تبیین کنندگان کلام وحی، در گفتار و رفتار خود با مخاطبان، به شیوه ای اثر بخش ارتباط برقرار می کردند. با بررسی احادیث ایشان، این شیوه ها را در شرایط گوناگون انتقال پیام می توان استخراج و دسته بندی کرد. هدف از تدوین این نوشتار استخراج و دسته بندی بعضی از عوامل رفتاری ارتباط موثر در گفتار و رفتار امام رضا(ع) است. این عوامل در باب های مختلف حدیثی امام(ع) و نه صرفا باب های تربیتی وجود دارد. این نکته مورد تاکید است که دوران امامت آن حضرت به خصوص تنوع سه دوره مختلف و به تبع آن مخاطبان مختلف این دوران می تواند الگویی برای شیوه رفتاری مدیران در عصر حاضر باشد. در این مقاله که به شیوه کتابخانه ای نگاشته شده، در چند عنوان به عواملی چون بهره گیری از نشانه های غیرکلامی، انتقال غیرمستقیم پیام، ادب و احترام متقابل، همگامی، هماهنگی قول و عمل، موقعیت شناسی در سخن گفتن و سکوت و ارتباط نزدیک اشاره شده است. معاشرت، زمینه سازی برای پیام اصلی، اولویت شناسی و موقعیت شناسی و بالاخره سطح بندی ارتباط از دیگر عوامل رفتاری دارای شاهد مثال در احادیث رضوی است.