نقش اعتقاد غلط در ماهیت قتل عمد

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFFT-11-1_005

تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1401

چکیده مقاله:

از نظر فقهی اعتقاد غلط تاثیر در ماهیت قتل ندارد تا بگویم در صورت وجود اعتقاد غلط از نحو خطای موضوعی یا حکمی، قصاص منتفی است، بلکه شرایط قصاص در فقه مشخص و معین است و نداشتن اعتقاد غلط از سویی مرتکب به عنوان شرط قصاص مطرح نشده است، فقها در مقام فتوا در مورد سقوط قصاص در قتل نفس به اعتقاد خطا، دچار اختلاف شده اند، نظر اکثریت فقها این است که قتل نفس به اعتقاد خطا مطلقا از نوع شبه عمد است. به نظر می رسد اگر ادله سقوط قصاص در مورد بحث نسبت به خطای حکمی ناتمام باشد طبق قواعد باید به عمومات قصاص مراجعه کرد و اما اگر ادله سقوط قصاص، خطای حکمی را شامل شود چنانچه فتواها و اقوال فقها آنرا تایید می کند، از نظر فقهی نمی توان به خاطر سوء استفاده برخی افراد از حکم شرعی، اصل حکم را تغیر داد، البته از نظر حقوقی می توان این جهت را لحاظ کرد، تا از ارتکاب قتل خود سرانه و با ادعای اعتقاد به مهدورالدم بودن جلو گیری شود، با این حال انحصار حکم سقوط قصاص در قتل نفس به اعتقاد غلط در مواردی که خطای موضوعی باشد و عدم شمول آن نسبت به خطای حکمی گرچند از نظر حقوقی و اجرائی ترجیح دارد اما ادله فقهی و ظاهر اقوال فقها آنرا تایید نمی کند

نویسندگان

محمد ضیاء سیرت

دانش پژوه دکتری فقه و حقوق قضایی