دلالتهای فلسفی کلام امامرضا (علیهالسلام) در مسئله توحید ذاتی
محل انتشار: فصلنامه فرهنگ رضوی، دوره: 6، شماره: 24
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 115
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FHNG-6-24_004
تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1401
چکیده مقاله:
«توحید» اساسی ترین اصل اعتقادی اسلام است و دیگر معارف اعتقادی و معارف ارزشی انسان از آن نشات می گیرد. توحید ذاتی مهمترین نوع توحید و زیربنای تمام مراتب توحید است. امامرضا (علیهالسلام) نیز بسان سایر معصومان (علیهمالسلام) به این مسئله اساسی توجهی ویژه داشته اند. دو پرسش اساسی این مقاله عبارت است از: موضع امامرضا (علیهالسلام) درباره توحید ذاتی چیست و چگونه می توان بر اساس نگاه فلسفی، دلالت های پنهان دیدگاه توحیدی امامرضا (علیهالسلام) را آشکار کرد؟ نتایج بهدستآمده هم به این قرار است: در کلام امامرضا (علیهالسلام) سه تبیین از توحید ذاتی مشاهده شده است: ۱. اثبات احدیت بدون ابتنا بر واحدیت ۲. اثبات واحدیت بدون ابتنا بر احدیت ۳. اثبات واحدیت بر مبنای احدیت. برهان نفی تحدید از خداوند در کلام امامرضا (علیهالسلام) از سویی وابسته به واحدیت نیست و مستقل از آن اثبات می شود. بنابراین، از این جهت، برهان یادشده همان صورت اول توحید است و از سوی دیگر، همین نفی تحدید از خدا مقدمه اثبات واحدیت می شود و از این جهت، این برهان، صورت سوم را رقم می زند و صورت دوم در قالب چهار برهان در بیانات این امام همام (علیهالسلام) ظهور می یابد که عبارتند از: نفی صفات مخلوقات از خداوند، ازلیت و قدیمبودن خداوند، برهان تمانع، و مسبوقیت دوگانه پرستی به توحید. در این پژوهش سعی شده به مدد میراث فلسفی سنت اسلامی، برخی دلالت های پنهان روایات امامرضا (علیهالسلام) نیز در فقره توحید آشکار و لوازم و فروع آن تحلیل و استنباط شود بدون آنکه درصدد تحمیل فلسفه بر روایات برآییم.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
شهناز شایانفر
دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه الزهرا(س)
بی بی سادات رضی بهابادی
دانشیار گروه علوم قران و حدیث دانشگاه الزهراء(س)
فرشته معتمد لنگرودی
دانشجوی دکترای علوم قران و حدیث دانشگاه الزهراء(س)
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :