تاثیر مفهوم اضافه در ماهیت طلاق برای ضابطه مند نمودن حق طلاق زوج

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 90

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FLAW-27-76_002

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1401

چکیده مقاله:

تبیین ماهیت موضوعات احکام از جهت حق یا حکم بودن، آثار متعددی از لحاظ مستند شدن به اراده مخاطب حکم یا محدود شدن به خطاب شرعی و الزامات ناشی از آن دارد. موضوع طلاق و اینکه اقدام به آن در اختیار زوج بوده یا موکول به تعیین شارع از جهت فعل و ترک است، نیازمند تعیین حق یا حکم بودن در ماهیت آن است. گروهی معتقدند طلاق به دست زوج، بدوا حکمی اباحی است که در شرایط وجوب و استحباب و حرمت و کراهت، امر به فعل یا ترک آن صورت می گیرد و چنین نیست که زوج بتواند با ملاحظه یک جانبه مصالح شخصی، به انحلال نکاح اقدام نماید. در مقابل، گروهی بر این باورند که در صورت عدم رعایت مصالح عالی خانواده، هرگز طلاق از نظر شارع صحیح نیست و صحت آن محل اشکال است و حتی بنابر قول به حق بودن طلاق، اجازه سوءاستفاده از این حق داده نمی شود. اما در ملاحظه ای سوم، می توان برای طلاق، ماهیتی مرکب در نظر گرفت و قبول کرد که لزوما تقابل میان حق و حکم در مرتبه نظری، موجب انحصار ماهیت ها در مقام عمل نمی شود؛ چرا که در فرض حق دانستن طلاق و اینکه تقابل حق و تکلیف از مقولات اضافی است، می توان حق طلاق را مقوله ای اضافی و از حیثیات مرکبه دانست و آن را مستلزم تکلیف تامین مصالح خانواده دانست و ضوابط آن را بر این اساس مشخص کرد. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است و اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی مورد تحقیق قرار گرفته اند. ثابت شده است که ماهیت طلاق از مقولات ذات الاضافه بوده و با توجه به نسبتی که با اولویت های وظایف زوجیتی برقرار می کند، محدودیت در اعمال پیدا می کند.

نویسندگان

کبری پورعبدالله

استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی. دانشگاه امام صادق(ع). پردیس خواهران. تهران. ایران.

فریبا حاجیعلی

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی. دانشگاه الزهرا(س). تهران. ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن فهد حلی، احمد بن محمد (۱۴۰۷ ق). المهذب البارع ...
  • اصفهانی، محمدحسین (۱۴۱۹ ق). حاشیه کتاب المکاسب، جلد ۴. قم: ...
  • (۱۴۰۴ ق). الفصول الغرویه فی الاصول الفقهیه. قم: دار احیاء ...
  • انصاری، الشیخ مرتضی بن محمدامین (۱۴۱۵ ه). کتاب المکاسب. قم: ...
  • جزایری، نعمت الله (۱۴۱۶ ق). رساله حق و حکم. قم: ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (۱۳۷۶). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش ...
  • حائری، سید کاظم (۱۴۲۳ ق). فقه العقود. قم: مجمع الفکر ...
  • حسین آبادی جرقویینی، محمدرضا (۱۴۲۳ ق). رساله فی المعامله و ...
  • خراسانی، محمدکاظم (۱۴۰۶ ق). حاشیه المکاسب. تهران: وزاره الثقافه و ...
  • خلیل بن احمد (۱۴۰۵ ق). کتاب العین. قم: موسسه دار ...
  • خوانساری نجفی، موسی (۱۳۷۶). منیه الطالب فی شرح المکاسب، جلد ...
  • دانشنامه بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «اضافه»، جلد ۹. تهران: ...
  • شاکری گلپایگانی، طوبی (۱۳۹۳). ضرورت تبیین مبادی حق در علم ...
  • صدر، محمدباقر (۱۴۰۸ ق). دروس فی علم الاصول، جلد ۱. ...
  • طباطبایی یزدی، محمدکاظم (۱۳۷۶). حاشیه کتاب مکاسب. قم: موسسه اسماعیلیان ...
  • طهرانی ، محمدهادی (۱۳۷۴). درآمدی بر رساله حق و حکم. ...
  • فروغی، سید علی رضا (۱۳۹۷). فقه استدلالی مباحث شروط مکاسب. ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۷۰). مقدمه علم حقوق. تهران: گنج دانش ...
  • مشکینی، میرزا علی (۱۳۹۲). «مصطلحات الفقه». قم: موسسه دارالحدیث العلمیه ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۲). اخلاق در قرآن (سلسه مباحث معارف ...
  • موسوی الخمینی، روح الله (۱۳۷۹). کتاب البیع، جلد ۱. تهران: ...
  • نایینی، محمدحسین (۱۳۷۶). منیه الطالب. قم: الجماعه المدرسین بقم المشرفه، ...
  • نمایش کامل مراجع