بازتاب فضایی خشکسالی و ارائه راهکارهای کلیدی مدیریت آن (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان سیب و سوران)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 156

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JNEH-11-34_010

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1401

چکیده مقاله:

استان سیستان و بلوچستان و به خصوص شهرستان سیب و سوران درگیر خشکسالی است. بیشترین اثرات این بحران گریبانگیر بخش کشاورزی و به خصوص مناطق روستایی آن است. وقوع پدیده خشکسالی در این شهرستان اثرات مستقیم و غیرمستقیم بسیاری بر زندگی روستاییان داشته است؛ امکان جلوگیری از وقوع این پدیده از نظر عوامل طبیعی و وقوع دوره های خشکسالی وجود ندارد؛ بنابراین نخستین گام برای مقابله و کاهش اثرات پدیده مذکور در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و حتی محیط زیستی، شناخت دقیق راهکارهای بنیادی به منظور مدیریت مواجهه با وقوع و تشدید این پدیده خواهد بود. بررسی این موضوع در نواحی روستایی شهرستان سیب و سوران به انجام رسیده است. تحقیق کمی و از نظر هدف کاربردی است. برای انتخاب نواحی روستایی از روش خوشه بندی و براساس نوع معیشت استفاده شد که با توجه به نیاز تحقیق ۱۹ روستا به عنوان نمونه و براساس تعداد خانوارهای روستایی و فرمول کوکران، ۳۰۰ خانوار به عنوان نمونه تعیین گردید. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است: پرسشنامه اول برای شناسایی پیامدها و اثرات فضایی خشکسالی و پرسشنامه دوم در قالب تکنیک دلفی برای تعیین عوامل و راهکارهای مدیریتی موثر برای خشکسالی از نظر کارشناسان و خبرگان(۳۰ نفر) بوده است. وقوع مخاطره خشکسالی در نواحی روستایی دارای پیامدهای منفی در ابعاد اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی بوده است. گسترش مشاغل کاذب و غیر قانونی، کاهش آب چشمه ها، چاه ها و منابع آب سطحی و همچنین بی ثباتی معیشت ساکنین از جمله مهمترین پیامدهای منفی خشکسالی بوده است. نبود تنوع شغلی و عدم سرمایه گذاری دولت از مهمترین عوامل تشدید کننده ی اثرات خشکسالی شناسایی شده است که بنا به بررسی صورت گرفته، توسعه استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار به عنوان راهکاری موثر در جهت مقابله با این عارضه طبیعی شناخته شد.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، مدیریت بحران ، سازگاری ، شهرستان سیب و سوران

نویسندگان

حسن افراخته

استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران

محمد حجی پور

استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند

محمدحنیف قلندرزهی

کارشناسی ارشد گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران

سعید نصیری زارع

دانشجوی دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ادیب، آرش؛ گرجی زاده، علی (۱۳۹۵)؛ بررسی و پایش خشکسالی ...
  • برقی، حمید؛ معمار امامیه، متین (۱۳۹۵)؛ بررسی اثرات خشکسالی بر ...
  • بررسی انواع خشکسالی و تاثیرآن برتوسعه پایدار [مقاله کنفرانسی]
  • تغییر اقلیم مانع توسعه پایدار [مقاله کنفرانسی]
  • سلیمانی، عادل. (۱۳۹۵). تبیین ظرفیت سازگاری نسبت به خشکسالی در ...
  • مرکز آب و هواشناسی استان سیستان­وبلوچستان. (۱۳۹۹)؛ گزارش اداره آب ...
  • نوبخت، رضا؛ قاسمی اردهائی، علی؛ غلامی، محمد. (۱۳۹۶). بررسی و ...
  • Agrawala, S., Barlow, M., Cullen, H., Lyon, B. (۲۰۰۱). The ...
  • Arouri, M., Nguyen, C., Youssef, A. B. (۲۰۱۵). Natural disasters, ...
  • Bachmair, S., Stahl, K., Collins, K., Hannaford, J., Acreman, M., ...
  • De Silva, M. M. G. T., & Kawasaki, A. (۲۰۱۸). ...
  • Keshavarz, M., Maleksaeidi, H., Karami, E. (۲۰۱۷). Livelihood vulnerability to ...
  • Khan, T. H. (۲۰۱۴). Water scarcity and its impact on ...
  • Li-xin, W. (۲۰۱۰). Definition of Drought Waterlogging Indexes and Analysis ...
  • Mirza, M. M. Q. (۲۰۰۳). Climate change and extreme weather ...
  • Mohamadi, S., Sammen, S.S., Panahi, F., Ehteram, M., Kisi, O., ...
  • Musolino, D., de Carli, A., Massarutto, A. (۲۰۱۷). Evaluation of ...
  • Nguyen, L. D., Raabe, K., Grote, U. (۲۰۱۵). Rural-urban migration, ...
  • Oliver-Smith, A. (۱۹۹۶). Anthropological research on hazards and disasters. Annual ...
  • Salam, R., Islam, T., Md, A.R., Shill, B.K., Monirul Alam, ...
  • Sam, A. S., Padmaja, S. S., Kächele, H., Kumar, R., ...
  • Singh, N. P., Bantilan, C., Byjesh, K. (۲۰۱۴). Vulnerability and ...
  • Sternberg, T. (۲۰۱۸). Investigating the presumed causal links between drought ...
  • Sun, Z., Zhang, J., Zhang, Q., Hu, Y., Yan, D., ...
  • Udmale, P., Ichikawa, Y., Manandhar, S., Ishidaira, H., Kiem, A. ...
  • Wilhite, D. A. (۲۰۰۰). Drought as a natural hazard: concepts ...
  • Yang, W. (۲۰۱۰). Drought analysis under climate change by application ...
  • Zolotokrylin, A. N. (۲۰۱۰). Droughts: causes, distribution, and consequences. Natural ...
  • نمایش کامل مراجع