ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

ارزیابی کارایی مدل های RUSLE و ICONA در پهنه بندی فرسایش خاک حوضه بلده، استان مازندران

محل انتشار: فصلنامه مخاطرات محیط طبیعی، دوره: 11، شماره: 34
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 127

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1598665

شناسه ملی سند علمی:

JR_JNEH-11-34_009

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1401

چکیده مقاله:

ارزیابی و پهنه ­بندی فرسایش خاک با استفاده از مدل­هایی که دقت بیشتری داشته باشند، به اجرای فعالیت های حفاظتی و کنترل فرسایش خاک در داخل حوضه و کاهش میزان رسوب در خارج از آن کمک می­کند. هدف از این پژوهش پهنه ­بندی شدت فرسایش خاک حوضه بلده با استفاده از مدل­های RUSLE و ICONA و بررسی میزان دقت آنها با مشاهدات و مقادیر واقعیت زمینی است. فاکتورهای مدل RUSLE شامل فرسایندگی باران (R)، فرسایش پذیری خاک (K)، توپوگرافی (LS)، پوشش گیاهی (C) و عملیات حفاظتی (P) به ترتیب از داده های بارندگی منطقه، نقشه خاک، مدل رقومی ارتفاع و تکنیک های سنجش از دور محاسبه شده اند. براساس مدل ICONA درابتدا از هم پوشانی دو لایه شیب و سنگ شناسی، نقشه فرسایش پذیری خاک به دست آمد. سپس برای تهیه نقشه حفاظت خاک، لایه های شاخص پوشش گیاهی و کاربری اراضی منطقه همپوشانی شدند و در مرحله آخر با استفاده از لایه­ های فرسایش پذیری و حفاظت خاک، نقشه پهنه ­بندی فرسایش با این مدل نیز تهیه گردید. برای ارزیابی دقت این مدل ها از شاخص­های آماری و روش BLM که تمامی عوامل آن طی مشاهدات میدانی به دست آمد، استفاده شده است. برای این منظور، یک نقشه با ۲۵۰۰ نقطه به صورت شبکه ­بندی منظم جهت نمونه برداری از نقشه های حاصل از مدل ها تهیه گردید و بر این اساس آماره­ هایRMSE  (جذر میانگین مربعات خطا)،  MAE (میانگین خطای مطلق)، MSE (میانگین مربعات خطا) و NSEC (ضریب کارایی ناش و ساتکلیف) محاسبه شد. نتایج شاخص های آماری مذکور و خطاهای مدل ها نشان می­دهند که مدل­های مذکور در حوضه بلده کفایت بالایی ندارند، اما کارایی و میزان تطابق طبقات فرسایش مدل ICONA با خروجی BLM به عنوان نقشه مرجع اندکی بیشتر است، چرا که مقدار RMSE، MAE و MSE آن کمتر و NSEC آن به عدد یک نزدیک­تر است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

عیسی جوکار سرهنگی

دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه مازندران

محمدرضا دهقان چاچکامی

کارشناس ارشد هیدروژئومورفولوژی، دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آرخی، صالح و نیازی، یعقوب (۱۳۸۹)؛ بررسی کاربرد GIS و ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۱۵۰۵۶۵ احسانی، امیر هوشنگ و غفاری شیروان، مژده (۱۳۹۲)؛ مدل ICONA ...
  • http://jopg.iaularestan.ac.ir/article_۵۳۸۲۳۸.html?lang=faاسماعیلی قلزم، حسین، احمدی، حسن، معینی، ابولفضل، معتمدوزیری، بهارک (۱۳۹۹)؛ ...
  • https://esrj.sbu.ac.ir/?_action=xml&article=۱۰۰۷۵۳اسمعلی، اباذر، فرهودی، محمدحسین، جعفریان، زینب، کاویان پور، امیرحسین (۱۳۹۴)؛ ...
  • https://gep.ui.ac.ir/article_۱۸۷۳۴.html?lang=faانتظاری، مژگان و خدادادی، فاطمه (۱۳۹۶)؛ ارزیابی خطر فرسایش آبی ...
  • https://jwem.areeo.ac.ir/article_۱۰۶۴۵۴.html?lang=faبیات، رضا، عرب خدری، محمود، بهنام، نجمه و گرامی، زهرا ...
  • ارزیابی قابلیت داده های ماهوارهای و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS در تهیه نقشه فرسایش خاک با استفاده از مدل ICONA مطالعه موردی: شرق اصفهان [مقاله کنفرانسی]
  • http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-۱-۱۲۹-fa.htmlرخبین، معصومه، نوحه گر، احمد، کمالی، علیرضا و حبیب اللهیان، ...
  • https://jrwm.ut.ac.ir/article_۳۶۵۱۶.htmlسپهر، عادل و هنرمند نژاد، سعیده (۱۳۹۱)؛ تهیه نقشه خطر ...
  • https://jwsc.gau.ac.ir/article_۲۲۸۴.htmlعرفانیان، مهدی، قهرمانی، پریسا و سعادت، حسین (۱۳۹۲)؛ تهیه نقشه ...
  • https://jwmsei.ir/article-۱-۲۸۰-fa.htmlفریدی، پروانه، رضائی، پیمان، قربانی، منصور و کاظمی، محمد (۱۳۹۲)؛ ...
  • محمدی، شاهین، کریم زاده، حمیدرضا و علیزاده، میثم (۱۳۹۷)؛ برآورد ...
  • https://journals.tubitak.gov.tr/agriculture/abstract.htm?id=۶۱۷۰Farhan, Y., Nawaiseh, S., (۲۰۱۵); Spatial assessment of soil erosion ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۱۶۷۴۹۸۷۱۱۵۰۰۱۲۵۵Guo, Y., Xion, Y., (۲۰۱۷); Comparison of the implementation of ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.ijmultiphaseflow.۲۰۱۷.۰۱.۰۰۶Jahun, B, G. Ibrahim, R. Dlamini, N, S. Musa, S.M., ...
  • https://www.iiste.org/Journals/index.php/JBAH/article/view/۲۲۳۱۲Kavuc Kalashami, H., Kheirkhah Zarkesh, M., Almodaresi, S. A., (۲۰۱۴); ...
  • https://www.researchgate.net/publication/۲۷۹۶۰۰۶۳۰Pongsai, S., Schmidt, D.V. Rajendra, P. Shestha, R. Clemente S., ...
  • https://www.researchgate.net/publication/۲۵۸۷۰۵۲۴۸Reis, m., Dutal, H., Bolat, N., Savac, G., (۲۰۱۷); Soil ...
  • https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/۲۰۱۸۳۱۷۴۴۵۹Thapa, P., (۲۰۲۰); Spatial estimation of soil erosion using RUSLE ...
  • https://environmentalsystemsresearch.springeropen.com/articles/۱۰.۱۱۸۶/s۴۰۰۶۸-۰۲۰-۰۰۱۷۷-۲Wischmeier, W. H., Smith, D. D., (۱۹۷۸); Predicting rainfall erosion. ...
    • نمایش کامل مراجع