واکاوی جریان دیداری شدگی شعر در ادب عربی، فارسی و کردی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: عربی
مشاهده: 163

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IAALL-18-64_009

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1401

چکیده مقاله:

شعر خلاقیتی است بر مدار زبان که ادراک آن از راه خواندن و شنیدن صورت می پذیرد. اما با تاثیرات پردامنه مدرنیسم در ساحت های گوناگون و از جمله ادبیات، جریانی جدید در شعر ایجاد شد که آن را از دستاوردی خواندنی-شنیدنی به دستاوردی دیدنی تبدیل کرد. با رواج اشعار دیداری، موسوم به «کانکریت» در اروپا، شاعرانی از کشورهای دیگر نیز به الگوبرداری و سرایش اشعاری از آن دست ترغیب شدند. بدین ترتیب در شعر عربی، فارسی و کردی نیز در دوره هایی، این قبیل اشعار، با نام های «الشعر البصری»، «الشعر الهندسی»، «القصیده التشکیلیه»، «شعر تجسمی»، «شعرنگاره» و... رواج یافت. در این جستار که به روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر منابع کتابخانه ای و با هدف ریشه یابی و بررسی دیداری شدگی در شعر عربی، فارسی و کردی فراهم آمده، پس از شناساندن شعر دیداری به تحلیل این جریان در شعر این سه زبان پرداخته شده است. نتیجه ها حاکی از آنست که قدیمی ترین نمونه های بومی شعر دیداری در بلاغت و شعر اسلامی-ایرانی، از جمله در «موشحات»، قابل مشاهده است؛ اما رواج شعر دیداری در دوره معاصر، با تاثیرپذیری از ادبیات اروپا بوده است. اگرچه شاعران عرب، فارس و کرد با وارد نمودن فرهنگ و تجربه های زیستی بومی به آفرینش نمونه های برجسته ای از شعر دیداری توفیق یافته اند.

نویسندگان

یدالله پشابادی

استادیار گروه زبان و ادبیات کردی و عضو هیئت علمی پژوهشکده کردستان شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

مجاهد غلامی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن الاثیر، ضیاءالدین، (۱۹۹۹)، المثل السائر فی ادب الکاتب و ...
  • اونج، والتر ج، (۱۹۹۴)، الشفاهیه و الکتابیه، ترجمه حسن البناء ...
  • الجاحظ، عمرو بن بحر، (۱۹۶۵)، الحیوان، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، ...
  • الحلی، صفی الدین، (من دون تاریخ)، الدیوان، تحقیق کرم البستانی، ...
  • الربیعی، عبدالرزاق، (۲۰۱۹)، الاعمال الشعریه، الجزء الثانی، بیروت، الموسسه العربیه ...
  • عباس، احسان، (۱۹۹۷)، تاریخ الادب الاندلسی عصر الطوائف و المرابطین، ...
  • عباسه، محمد، (۲۰۱۲)، الموشحات و الازجال الاندلسیه و اثرها فی ...
  • عنانی، محمد زکریا، (۱۹۹۸)، الموشحات الاندلسیه، الکویت، عالم المعرفه ...
  • الفاخوری، حنا، (۱۹۸۶)، الجامع فی تاریخ الادب العربی، الجزء الاول، ...
  • الکبیسی، طراد، (۱۹۸۶)، الشعر و الکتابه: القصیده البصریه، بغداد، دارالحریه ...
  • المدنی، السید علی صدرالدین ابن معصوم، (۱۹۶۸)، انوار الربیع فی ...
  • لغه الصوصمتیه فی دیوان "اصابع المطر" للشاعر العراقی حبیب السامر [مقاله ژورنالی]
  • بلاوی، رسول؛ علی خضری؛ آمنه آبگون، (۲۰۱۵)، «جمالیات الاسالیب البصریه ...
  • بلاوی، رسول؛ صادق البوغبیش، (۲۰۲۰)، «دلالات اللغه البصریه فی شعر ...
  • بوسیس، وسیله، (۲۰۱۲)، «فی الشعر البصریه: مفاهیم و تجلیات»، مجله ...
  • بولفوس، زهیره، (۲۰۱۵)، «التشکیل البصری فی الشعر الجزائری المعاصر»، مجله ...
  • حمداوی، جمیل، (۲۰۱۶)، «القصیده الکونکریتیه فی الشعر العربی المعاصر(القصیده المغربیه ...
  • الدوسری، ولید عبدالله، (۲۰۱۹)، «مظاهر التشکیل البصری فی شعر محمد ...
  • پنجه ای، مزدک، (۱۴۰۰)، جریان شناسی شعر دیداری- شنیداری، تهران، ...
  • حسن لی، کاووس، (۱۳۸۳)، گونه های نوآوری در شعر معاصر ...
  • داد، سیما، (۱۳۷۸)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید ...
  • رادویانی، محمد بن عمر، (۱۳۶۲)، ترجمان البلاغه، تصحیح احمد آتش، ...
  • رویایی، یدالله، (۱۳۵۷)، هلاک عقل به وقت اندیشیدن، تهران، مروارید ...
  • شمس قیس رازی(شمس الدین محمدبن قیس رازی)، (۱۳۶۰)، المعجم فی ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا، (۱۳۹۲)، با چراغ و آینه: در جستجوی ...
  • شمس لنگرودی(محمدتقی جواهری گیلانی)، (۱۳۷۷)، تاریخ تحلیلی شعر نو، چ.۲، ...
  • صفارزاده، طاهره، (۱۳۹۱)، مجموعه اشعار طاهره صفارزاده، تهران، پارس کتاب ...
  • فتوحی، محمود، (۱۳۹۲)، سبک شناسی: نظریه ها، رویکردها و روش ...
  • کاشفی، کمال الدین حسین واعظ، (۱۳۶۹)، بدایع الافکار فی صنایع ...
  • معرفت، انور، (۱۳۹۵)، سرآغاز شعر نو کردی و تحول فرم ...
  • صفاری، عباس، (۱۳۸۵)، «از پرنده توشیح تا پرواز کانکریت»، گوهران، ...
  • عبداللهی، علی، (۱۳۷۸)، «شعر انضمامی یا کانکریت»، رودکی، س.۱، ش.۲، ...
  • شعر کانکریت در گذشته ادبی ایران و عرب [مقاله ژورنالی]
  • مقیاسی، حسن و فراهانی، سمیرا، (۱۳۹۲). «بررسی تطبیقی شعر دیداری ...
  • بیێ سارانی، مسته فا، (۲۰۱۷)، دیوان، سنه، کوردستان ...
  • بێ که س، شێ رکۆ، (۱۳۹۴)، ده ربه ندی په ...
  • پیرباڵ، فه رهاد، (۲۰۱۳)، سه رجه م به رهه مه ...
  • جه لی زاده، قوباد، (۲۰۰۷)، شه هید به ته نیا ...
  • جه لی زاده، قوباد، ، (۲۰۱۲)، دیوانی شیعر(باخچه کانی مه ...
  • حه بیب، به دران، (۱۹۹۹)، جوایه ز: به رهه می ...
  • ڕاجی، عه بدولڕ ه حمان، (۲۰۱۱)، دیوان، هه ولێ ر، ...
  • صفی زاده(بۆره که یی)، صدیق، (۱۳۷۵)، نامه سرانجام، چ.۱، تهران، ...
  • قوبادی، خانا، (۲۰۱۶)، دیوان، چ.۱، سنه، شوان ...
  • قوبادی، خانا، (۲۰۱۷)، له یلی و مه جنوون، چ.۱، سنه، ...
  • نمایش کامل مراجع