از واژه سازی تا فرهنگ سازی: نوواژه های کووید ۱۹

آغاز و شیوع کروناویروس جدید (کووید ۱۹) در جهان موجب پیدایش چشمگیر نوواژه ها و اصطلاحات مختلفی شده است. زایایی و خلاقیت از ویژگی های مهم زبان است، چنان که گویشوران، برای بیان مفاهیم تازه، به واژه های جدید نیاز دارند. در برخی مواقع، به دلیل تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی، زبان نیازمند سازگاری با شرایط جدید است تا به رفتارها جهت دهد و فرهنگ سازی کند. زبان فارسی نیز در این تحول زبانی و فرازبانی، با استفاده از نوواژه ها و معادل گزینی، دستخوش تغییر می شود. پیدایش این واژه ها و اصطلاحات جدید موجب شکل دهی به رفتارهای مختلفی می شود که بر جنبه های فرهنگی، اجتماعی، و سیاسی تاثیرگذار است. توجه به این ابزار قدرتمند فرهنگی و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است و استفاده درست از آن کمک شایانی به پیشبرد اهداف جامعه می کند. پژوهش حاضر، خصوصیات برخی نوواژه ها و واژه های مربوط به شیوع بیماری کووید ۱۹ را بررسی می کند. نتایج نشان می دهد که واژه ها بیشتر از نوع مرکب مشتق و حاصل وام گیری، آمیزش قرضی و ترجمه قرضی هستند.