فرایند چیرگی شیطان بر انسان با رویکرد تربیتی در قرآن و حدیث

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 148

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IUED-2-1_005

تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1401

چکیده مقاله:

در روند تکامل و تربیت انسان، تهدید­هایی چالش­برانگیز وجود دارد، که خاستگاه آنها شیطان است. او، دشمن قسم­خورده و پیوسته­در­کمین انسان است، تا او را از هدف باز دارد. رهایی از شیطان، دشوار و پس از چیرگی، بسیار دشوارتر است. نجات از دست شیطان، مستلزم مبارزه با فرایند چیرگی و خنثی­سازی آن است، که بایستی آن را شناخت. مسئله­ی مهم، تبیین چگونگی تسلط شیطان است. پژوهش پیش رو، با روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی فرایند مزبور از منظر قرآن و حدیث می­پردازد. انتباه جدی افراد به وجود شیطان، ارتقاء باور به آن، شناخت شگرد­های دام­گذاری و شناخت فرایند دفع و رفع چیرگی، آشنایی با راهکارهای پیروزی بر او، از اهداف مهم پژوهش حاضر است. پس از طرح مسئله، چگونگی چیرگی شیطان از راه نفوذ در عواطف و احساسات بررسی می­شود، سپس نحوه چیرگی وی، از طریق نفوذ در ادراک بیان می­گردد. شیطان در آغاز، هیچ تسلطی بر انسان ندارد. تنها ابزارش وسوسه است. فرایندچیرگی­اش، تدریجی و با ترفند وعده دادن، ترساندن، ناامید ساختن، غمگین کردن، دلسوز­نمایی، آراستن گناهان و... است. او تلاش می­کند، با به­کارگیری ابزار ادراکی، به تدبیر  باطن فرد ­بپردازد. اگر، عقل انسان در اختیارش باشد و بر اساس دستورهای آن عمل کند، به دام نمی­افتد؛ از­این رو، شیطان می­کوشد، عقل را در اختیار بگیرد و آن را تضعیف کند. او، پیوسته، آدمی را به انجام هرچه بیشتر گناه تشویق می کند. انجام گناه و تکرار آن، به مرور، قوه­ی عاقله را به اسارت هوای نفس درمی­آورد. افزایش گناهان، باعث افزونی چیرگی اوست، به گونه­ای که، تمام وجود انسان، ابزار شیطان می­شود

نویسندگان

مصطفی جعفرطیاری

قائم مقام ریاست دانشگاه ادیان و مذاهب

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلوسی، سید محمود؛ روح­المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ بیروت: دار ...
  • ابن ­اثیر، امام مجد الدین؛ النهایه فی غریب الحدیث والاثر؛ ...
  • ابن­شعبه حرانی، حسن؛ تحف العقول؛ تهران: اسلامیه،۱۴۰۰ق ...
  • ابن­فارس، ابوالحسین احمد؛ مقاییس اللغه؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،۱۳۸۷ش ...
  • ابن ­منظور، محمد­بن مکرم؛ لسان العرب؛ بیروت: دار صادر، ۱۴۱۴ق ...
  • ابن ­کثیر دمشقی، اسماعیل­بن عمرو؛ تفسیر القرآن العظیم؛ بیروت: دار ...
  • بحرانی، سید هاشم؛ البرهان فی تفسیر القرآن؛ تهران: بنیاد بعثت، ...
  • بیضاوی، عبدالله­بن عمر؛ انوار التنزیل و اسرار التاویل؛ بیروت: دار ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ تفسیر انسان به انسان؛ چاپ پنجم، قم: ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل؛ تفسیر روح البیان؛ بیروت: دار الفکر، بی ...
  • خوانساری، جمال الدین محمد؛ شرح غررالحکم و دررالکلم؛ چاپ پنجم، ...
  • دشتی، محمد؛ ترجمه­ی نهج البلاغه؛ قم: نشر قم، ۱۳۷۹ش ...
  • دهخدا، علی اکبر؛ لغت­نامه؛ تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۳۸ش ...
  • راغب اصفهانی، حسین­بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن؛ دمشق بیروت: ...
  • زمخشری، محمود؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ چاپ سوم، بیروت: ...
  • صدرالمتالهین، محمدبن ابراهیم؛ شرح اصول الکافی؛ تهران: موسسه مطالعات و ...
  • ؛ الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه؛ چاپ چهارم، بیروت: ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ قم: جامعه مدرسین،۱۴۱۷ق ...
  • طبرسی، فضل­بن حسن؛ تفسیر جوامع الجامع؛ تهران: دانشگاه تهران و ...
  • طبرسی، فضل­بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ چاپ سوم، ...
  • طبری، محمد­بن جریر؛ جامع ­البیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دار ...
  • طریحی، فخر الدین؛ مجمع البحرین؛ چاپ سوم، تهران: کتاب فروشی ...
  • طوسی، محمد­بن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دار احیاء ...
  • عروسی حویزی، عبدعلی­بن جمعه؛ تفسیر نور الثقلین؛ چاپ چهارم، قم: ...
  • غزالی، محمد؛ احیاء علوم الدین؛ بیروت: دارالمعرفه، ۱۴۰۲ق ...
  • فخرالدین رازی، محمد­بن عمر؛ مفاتیح الغیب؛ بیروت: دار احیاء التراث ...
  • فراهیدی، خلیل­بن احمد؛ کتاب العین؛ چاپ دوم، قم: هجرت، ۱۴۱۰ق ...
  • فولادوند، محمد­مهدی؛ ترجمه قرآن مجید؛ قم: وزارت ارشاد، ۱۳۷۳ش ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن؛ تفسیر الصافی؛ چاپ دوم، تهران: الصدر، ...
  • فیض کاشانی، ملامحسن؛ المحجه البیضاء؛ چاپ دوم، قم: جامعه مدرسین، ...
  • فیومی، احمد­بن محمد؛ المصباح المنیر؛ چاپ هفتم، قاهره: وزاره معارف ...
  • قرطبی، محمد­بن احمد؛ الجامع لاحکام القرآن؛ تهران: ناصر خسرو، ۱۳۶۴ش ...
  • قمی مشهدی، محمد­بن محمد­رضا؛ کنز الدقائق و بحر الغرائب؛ تهران: ...
  • کاشانی، ملا فتح الله؛ تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین؛ ...
  • کلینی، محمد­بن یعقوب؛ الکافی؛ چاپ چهارم، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ...
  • ؛ اصول کافی؛ ترجمه­ی سید جواد مصطفوی؛ بی جا: دفتر ...
  • متقی هندی، علی؛ کنز العمال؛ چاپ پنجم، بیروت: موسسه الرساله، ...
  • مجلسی، محمد­باقر؛ بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار؛ چاپ ...
  • محدث قمی، شیخ عباس؛ مفاتیح الجنان؛ تهران: انتشارات اسلامیه، ۱۳۴۹ش ...
  • محمدی ری­شهری، محمد؛ میزان الحکمه؛ قم: دارالحدیث، ۱۳۷۷ش ...
  • مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تهران: بنگاه ترجمه ...
  • مطهری، مرتضی؛ ده­گفتار؛ تهران: صدرا، ۱۳۶۱ش ...
  • ؛ مجموعه آثار؛ چاپ سوم، تهران: صدرا، ۱۳۷۲ش ...
  • مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش ...
  • هاشمی خوئی، میزا حبیب الله؛ منهاج البراعه فی شرح نهج ...
  • نمایش کامل مراجع