شناسایی و تحلیل عدم قطعیت پارامترهای حساس مدل SWAT در برآورد رواناب حوضه کارده

کارآیی مدل های هیدرولوژیکی در شبیه سازی رفتار یک حوضه به برآورد دقیق و اعتبار داده های خروجی مدل بستگی دارد. از آنجایی که مدل های هیدرولوژیکی توزیعی به دلیل جامعیت در تحلیل پدیده های چرخه هیدرولوژی دارای پارامترهای متعددی هستند، در معرض عدم­قطعیت خواهند بود. بنابراین، شناسایی و تجزیه و تحلیل عدمقطعیت پارامترهای حساس مدل ضروری می باشد. در این مطالعه عدم قطعیت ناشی از پارامترهای مدل SWAT در برآورد رواناب حوضه آبخیز کارده بررسی شد و واکنش مدل به تغییر در پارامترهای آن با روش آنالیز حساسیت فراگیر ارزیابی گردید. واسنجی و تحلیل عدم قطعیت مدل با استفاده از آمار ماهانه رواناب خروجی حوضه در بازه زمانی ۲۰۰۶-۲۰۰۰ انجام و همچنین عملکرد مدل در بازه ۲۰۱۲-۲۰۰۸ اعتبارسنجی شد. با توجه به مقادیر ضریب کارآیی نش- ساتکلیف در دوره­های واسنجی (۶۴/۰) و اعتبارسنجی (۶۸/۰)، مدل توسعه یافته SWAT کارآیی خوبی برای شبیه سازی جریان رودخانه کارده نشان داد. همچنین در دوره­های واسنجی و اعتبار سنجی به ترتیب ۶۸ و ۹۳ درصد داده های مشاهداتی در باند عدم قطعیت تولید شده توسط الگوریتم GLUE قرار گرفتند. این نتایج ضمن تایید نکویی برازش مدل به شرایط حوضه آبخیز سد کارده، نشان داد که بازه عدم قطعیت تولید شده در تحلیل اثر عدم ایستایی پارامترهای مدل بر رواناب شبیه­سازی شده می­تواند بخش وسیعی از سناریوهای محتمل آبی در حوضه مطالعاتی را در برگیرد. در نتیجه، با شناخت بازه آماری تغییرات قابل قبول پارمترهای حساس مدل و کمی سازی اثر این تغییرات بر خروجی مدل توسط الگوریتم GLUE، قابلیت اجرایی مدل واسنجی شده SWAT در شرایط مختلف عدم­قطعیت در حوضه مطالعاتی تضمین می­گردد.