نقش مقابله ترجمه با متن اصلی در آموزش ترجمه و واژه گزینی

علی رغم آنکه مقابله ی ترجمه با متن اصلی یکی از شاخه های مهم متن شناسی مقابله ای است، متاسفانه توجه و تاکید چندانی روی آن صورت نگرفته است. این در حالی است که پژوهشگران و زبان آموزان با بررسی مقابله ای ترجمه با متن اصلی می توانند هم معادل های غنی و مناسبی برای ساخت واژگانی و نحوی دو زبان پیدا کنند و هم به درک بهتری از روش های ترجمه برسند. مقاله ی حاضر با رویکردی توصیفی-کاربردی، ابتدا نقش مقابله ی ترجمه با متن اصلی را در آموزش زبان، ادبیات و ترجمه، و به ویژه واژه سازی و واژه گزینی مورد بررسی قرار می دهد و سپس با استناد به نمونه هایی از ترجمه های چند تن از مترجمان مطرح غزلیات حافظ، سعدی و نمونه های دیگر، به چگونگی ترجمه ی آنها و نحوه ی واژه گزینی و معادل یابی می پردازد. در این میان، به مباحثی که تاکنون کمتر به آنها پرداخته شده، مانند «واژه سازی تکرار» و «ترکیبات همایند»، نیز اشاره شده است و نحوه ی ترجمه ی انواع آنها را بررسی می کند. دانشجویان ترجمه اغلب حتی به زبان مادری خود تسلط ندارند که این دانش زبانی اندک در ادامه ی راه باعث دشواری های بسیاری برای آنها می شود. متن خوانی یکی از راه کارهای موجود است، چراکه با خواندن متن، واژگان و ساختارهای نحوی در ذهن و زبان خواننده نفوذ می کند. این شیوه ی آموختن بی تردید یکی از بهترین تمرینات زبانی محسوب می شود. برخی از زبان آموزان با خواندن کتاب های دستورزبان و حفظ کردن واژگان درصدد جبران ضعف های زبانی خود برمی آیند. البته این شیوه هم ممکن است مفید واقع شود اما تاثیر متن خوانی به مراتب بیشتر است.