ارزیابی کیفیت محیط زیستی با استفاده از ابزار سنجش از دور و شبکه های عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: تبریز- رشت)

در مقاله حاضر، جهت ارزیابی کیفیت زیست محیطی برای ۵۰۰ پیکسل در اطراف تبریز در استان آذربایجان شرقی و همچنین ۵۰۰ پیکسل در اطراف رشت در استان گیلان در ایران که از لحاظ اقلیم با یکدیگر متفاوت می باشند، با استفاده از محاسبات نرم و سنجش از دور، اندیس زیست محیطی EBV(Eco-environment Background Value) ، جهت تعیین کیفیت زیست محیطی مناطق، مورد بررسی قرار گرفته است. برای مدل سازی، از شاخص های پوشش گیاهی، رطوبت خاک، درخشندگی، دمای سطح زمین و داده های رقومی ارتفاعی که با استفاده از ابزار سنجش از دور تهیه شد و همچنین از داده های مربوط به بارش و دما به عنوان ورودی به مدل شبکه عصبی مصنوعی back propagation سه لایه، بهره گیری شده است. میانگین داده های مربوط به ۸ سال گذشته برای شاخص های مذکور، یک بار به صورت فصلی برای چهار فصل و بار دیگر به صورت سالانه برای مناطق مورد بررسی در اطراف تبریز و رشت وارد شبکه شدند. نتیجه حاصل، نشان گر عملکرد بهتر شبکه برای منطقه تبریز در فصل بهار با RMSE=۰.۰۲۱۹ و R=۰.۹۹۶۱ می باشد. به نظر می رسد دلیل عملکرد بهتر شبکه برای تبریز در مقایسه با رشت را می توان ضعف ابزار سنجش از دور در بررسی مکان هایی همچون گیلان دانست که پوشش گیاهی متراکم و رطوبت جوی بالایی دارند. به نظر می رسد تراکم پوشش-گیاهی و رطوبت بالا مانع از بازتاب مناسب و بدون انحراف از سطح زمین می شود و در دریافت داده های مورد نیاز، اخلال ایجاد می کند.