ارزیابی آب تجدیدپذیر حوضه آبریز دریاچه ارومیه با کمک مدل GLEAM

دریاچه ارومیه بزرگ ترین دریاچه داخلی و یکی از دریاچه های بسیار شور جهان است. مساحت حوضه آبریز آنKm۲ ۵۱۸۷۶ است. در سال های اخیر به علت برداشت بی رویه از منابع آب، پروژه های جاه طلبانه و کاهش بارش ها، تراز سطح دریاچه با افت چشمگیری روبرو شده است. یکی از عوامل مهم برای بررسی کاهش تراز دریاچه ارومیه، ارزیابی بیلان آبی حوضه آبریز آن می باشد که در این تحقیق، جهت ارزیابی بیلان آبی از روش های مختلفی مانند مدل GLEAM، بیلان آبی دریاچه و مطالعات بهنگام سازی مدیریت منابع آب ایران استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از مدل GLEAM آب تجدید پذیر حوضه در سال آبی ۱۳۹۵-۱۳۹۴ برابرMCM ۵۷۸۰.۵۹ بوده که بیش از ۸۳% آن صرف کشاورزی شده است؛ مجموع مصارف شرب، صنعت و کشاورزی حوضه آبریز دریاچه دریاچه معادلMCM۵۴۰۸.۹۷ که معادل ۹۳.۵% آب تجدید پذیر حوضه می باشد ؛ آب تجدید پذیر تخمین زده شده با استناد به مطالعات شرکت مدیریت منابع آب حدود ۳% کمتر و این مقدار با استناد به داده های آماری ۴۵% بیشتر از نتایج GLEAM محاسبه شده است. نکته حائز اهمیت دیگر این است که حوضه در سال آبی مذکورMCM ۱۵۴۱.۰۲ از پتانسیل آبی خود را استفاده کرده که از این مقدار تنهاMCM ۴۲۱.۴ آن مربوط به افت سطح آب در دریاچه بوده وMCM ۱۱۱۹.۶۲ باقیمانده از سفره های آب زیرزمینی تامین شده که منجر به افت تراز آب زیرزمینی در کل حوضه شده است. این در حالی است که آمار ارائه شده از جانب شرکت مدیریت منابع آب، برداشت از آب های زیرزمینی را در سال آبی ۹۰-۸۹،MCM ۲۲۱۰.۹۹ اعلام داشته است.