شرایط و نتایج مراقبه و عزلت نزد محی الدین ابن عربی و علاءالدوله سمنانی

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 130

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRT-11-38_005

تاریخ نمایه سازی: 29 بهمن 1401

چکیده مقاله:

از دید محی الدین ابن عربی و علاءالدوله سمنانی، مراقبه به معنای حاضر دیدن خود در محضر محبوب ازلی و مراقبت دل جهت مشاهده ی ظهور و معیت حضرت حق در آن است که به طور عام، از ضروریات و از لوازم سلوک و از ارکان عرفان عملی اسلامی محسوب می گردد و به طور خاص، از طریق عزلت و خلوت در قالب گذراندن اربعین های متعدد با شرایطی خاص حاصل می گردد. نزد ابن عربی و سمنانی، اربعین دارای مقدمات و شرایط خاص است که مهم ترینشان عبارت اند از: ۱- خلوت، ۲- وضوی دایمی، ۳- روزه ی دایمی،        ۴- سکوت (مگر صحبت با شیخ برای حل واقعه ای)، ۵- دوام ذکر لا اله الا الله،   ۶- دوام نفی خواطر، ۷- ربط دل به ولایت شیخ خود و طلب همت از او (به عنوان واسطه ی ربط با ولایت نبوی) و ۸- رضا و ترک اعتراض به قبض و بسط و مرض و صحت و هرچه رسد. سالک با گذراندن آن، می تواند به تسخیر لطایف سبعه ی باطنی و به انواع بسیار متنوعی از ادراکات قلبی و مکاشفات صوری و معنوی و هم چنین تصرفات انفسی و آفاقی نایل آید و مهم تر از همه، در بالاترین درجات و مراحل، رسیدن به عین الجمع و فنای فی الله و مقام جمع الجمع و بقای بعد از فنا است. در روش سمنانی، نقش شیخ در اربعین برجسته تر است و ذکر لفظی گفته می شود، به خلاف ابن عربی، که نقش شیخ را تنها در صورت عدم ضبط خیال از جانب سالک می داند و به ذکر معنوی در خلوت معتقد است.

نویسندگان

مهدی افتخار

دانشجوی دکتری دانشگاه پیام نور تهران

مهدی زمانی

استادیار دانشگاه پیام نور تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع۱. امام صادق(ع)، جعفر ابن محمد، (۱۹۸۰م)، مصباح الشریعه، بیروت: ...
  • ابن عربی، محی الدین، (بی تا)، الفتوحات المکیه (چهار جلدی)، ...
  • ابن عربی، محی الدین، (۱۳۶۷)، رسائل ابن عربی، رساله ی ...
  • ، (بی تا)، رساله الانوار فیما یمنح صاحب الخلوه من ...
  • ابن طاووس، رضی الدین علی، (۱۴۱۵ق)، اقبال الاعمال، به تحقیق ...
  • احسائی، ابن ابی جمهور، (۱۴۰۳ق)، عوالی الآلی، قم: انتشارات کتابخانه ...
  • انصاری، خواجه عبدالله، (۱۳۷۲)، منازل السائرین با شرح کمال الدین ...
  • بخاری، صلاح ابن مبارک، (۱۳۷۱)، عده السالکین و انیس الطالبین، ...
  • تهانوی، (بی تا)، کشاف اصطلاحات الفنون، استانبول(افست خیام) ...
  • جزایری، نعمت الله، (۱۴۱۷ق)، نور البراهین، قم: موسسه ی نشر ...
  • خمینی، سیدمصطفی، (۱۳۷۶)، تفسیر القرآن الکریم، تهران: موسسه ی تنظیم ...
  • خوارزمی، کمال الدین حسین، (بی تا)، جواهر الاسرار و زواهر ...
  • سراج طوسی، (۱۳۸۲)، اللمع فی التصوف، ترجمه ی مهدی محبتی، ...
  • سمنانی، علاءالدوله، (۱۳۶۶)، چهل مجلس، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران: ...
  • ، (۱۳۶۹)، «رساله نوریه»، مصنفات فارسی، به اهتمام نجیب مایل ...
  • (۱۳۶۹)، «رساله فتح المبین لاهل الیقین»، مصنفات فارسی، به اهتمام ...
  • ، (۱۳۶۹)، «رساله مالابد منه فی الدین»، مصنفات فارسی، به ...
  • ، (۱۳۶۹)، «رساله سلوه العاشقین»، مصنفات فارسی، به اهتمام نجیب ...
  • صدوق، محمدبن علی، (۱۴۰۴ق)، عیون اخبار الرضا، به تصحیح حسین ...
  • عسقلانی، شهاب الدین ابن حجر، (بی تا)، فتح الباری، بیروت: ...
  • فیض الاسلام، علینقی، (بی تا)، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ...
  • کلینی، ابی جعفرمحمد، (۱۳۶۵)، اصول الکافی، تهران: نشر دار الکتب ...
  • نمایش کامل مراجع