واقع گرایی علمی و گریزناپذیری نظریه های علمی (با تکیه بر آرای هکینگ و سنکی)

سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 124

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRT-10-37_002

تاریخ نمایه سازی: 29 بهمن 1401

چکیده مقاله:

هاوارد سنکی اخیرا استدلال کرده است که واقع گرایی علمی با امکانی بودن نظریه های علمی سازگار است و بنابراین مستلزم گریزناپذیری نظریه های علمی نیست. وی اضافه می کند اگر واقع گرایی علمی با نظریه ی اعتمادگرایانه ی روش همراه شود، نوعی گریزناپذیرگرایی را به بار می آورد. در این مقاله، ابتدا صورت بندی سنکی از واقع گرایی علمی و دفاع وی از آن مورد بحث قرار می گیرد. سپس به بررسی ارتباط واقع گرایی علمی و گریزناپذیری از نگاه سنکی خواهیم پرداخت. استدلال خواهد شد که اولا ملاک سنکی برای تمایز گریزناپذیری از امکانی بودن با ملاک پیشنهادی هکینگ، که سنکی قصد توسعه ی آن را داشته، متفاوت است. ثانیا واقع گرایی علمی، خود، مستلزم نظریه ی اعتمادگرایانه ی روش است. بنابراین واقع گرایی علمی متعهد به نوعی گریزناپذیری است. در قسمت آخر، ابتدا خطوط کلی چارچوبی جامع که از سوی نویسندگان برای بحث گریزناپذیر- امکانی بودن پیشنهاد شده ارائه خواهد شد. آن گاه رابطه ی واقع گرایی علمی با گریزناپذیری در قالب این چارچوب بررسی می گردد. نتیجه ی نهایی آن است که نسخه ی گریزناپذیرگرایی مورد نظر، بسته به آن که واقع گرای علمی متعهد به تکثرگرایی روش علمی باشد یا خیر، متفاوت خواهد بود.

کلیدواژه ها:

۱. گریزناپذیرگرایی علمی ۲. امکانی گرایی علمی ۳. واقع گرایی علمی ۴. نظریه ی اعتمادگرایانه ی روش ۵. هکینگ ۶. سنکی

نویسندگان

حسین شیخ رضایی

استادیار پژوهشکده ی حکمت و فلسف هی ایران

ابوتراب یغمایی

دانشجوی دکترای پژوهشکده ی حکمت و فلسف هی ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Cushing, J. T., (۱۹۹۴), Quantum Mechanics: Historical Contingency and the ...
  • Hacking, I., (۱۹۹۸), The Social Construction of What? Cambridge, MA: ...
  • , (۲۰۰۰), "How Inevitable Are the Results of Successful Sciences?", ...
  • Laudan, L., (۱۹۹۶), Beyond Positivism and Relativism, Boulder, CO: Westview ...
  • Psillos, S., (۱۹۹۹), Scientific Realism: How Science Tracks Truth, London: ...
  • Putnam, H., (۱۹۷۵), Philosophical Papers, Vol. ۱: Mathematics, Matter and ...
  • Sankey, H., (۲۰۰۸a), Scientific Realism and the Rationality of Science, ...
  • , (۲۰۰۸b), "Scientific Realism and the Inevitability of Science", Studies ...
  • Trizio, E., (۲۰۰۸), "How Many Sciences for One World? Contingency ...
  • شیخ رضایی، حسین و یغمایی، ابوتراب، (در دست انتشار). «امکانی ...
  • نمایش کامل مراجع