توسعه مدل تصمیم گیری گروهی چندشاخصه ریسک-محور برای مدیریت موثر حوضه آبریز بر مبنای روش ترکیبی IOWA-CP: مطالعه موردی دشت مشهد

در سال های اخیر حکمرانی و مدیریت نامناسب منابع آب، محدودیت کمی و کیفی و تخصیص نامتعادل این منابع، وضعیت حوضه های آبریز را با بحران تامین آب مواجه ساخته است. بنابراین یکی از اساسیترین چالشهای تصمیم گیران، انتخاب شاخصهای نهایی تصمیمگیری و ارزیابی طرح های تامین آب براساس شاخصهای منتخب به منظور تعیین طرح اولویتدار در حوضه آبریز است. انتخاب شاخصهای نهایی و طرح برتر، به اولویت های تصمیم گیران و ریسک تصمیمگیری وابسته است. رویکرد این پژوهش، استفاده از دو نوع ارزیابی ریسک در محاسبه امتیاز و درجه اجماع گروهی به منظور انتخاب شاخص های نهایی و رتبهبندی طرحها است. در ریسک نوع اول تامین تعداد شاخص ها توسط طرح ها، و در ریسک نوع دوم اجماع گروهی تعداد تصمیم گیران ارزیابی میگردد. برایناساس، وزنها و درجه های اجماع گروهی شاخصهای اولیه توسط عملگر میانگین وزنی مرتب استقرایی و روش برنامهریزی سازشی در حالت های مختلف ریسک محاسبه می گردند. شاخص های نهایی با استفاده از ترکیب مقادیر وزن و درجه اجماع و مقایسه با حد آستانه قابلقبول انتخاب میشوند. در ادامه، طرحهای پیشنهادی با توجه به شاخصهای منتخب ارزیابی میگردند و براساس روش ترکیبی، رتبه بندی طرحها از دیدگاه تصمیمگیران در حالت های مختلف ریسک مشخص می گردد. مدل پیشنهادی در تعیین شاخص های نهایی و طرح برتر مدیریت دشت مشهد برای سال ۱۴۲۰ توسعه یافته است. نتایج بیان گر وابستگی تعداد شاخصهای منتخب و رتبه طرح ها به دو نوع ارزیابی ریسک تصمیم گیری است. در مقایسه نهایی طرحها، در تحلیلی مبتنی بر تامین مهمترین شاخصهای اهداف توسعه پایدار، طرح های اولویتدار مشخص گردیدند. توسعه فرآیند تصمیم گیری گروهی در این تحقیق برای مدیریت جامع حوضه های آبریز کشور پیشنهاد می گردد.