توسعه روشی نوین برای تخمین شماره منحنی حوضه با استفاده از مفهوم مازاد اشباع (مطالعه موردی: حوضه آبریز کسیلیان)

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 155

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IWRR-10-3_004

تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1401

چکیده مقاله:

در سال های اخیر روش های تجربی و مدل های ریاضی متعددی جهت تخمین رواناب توسعه داده شده است که از مهم ترین و پرکاربردترین این روش ها می توان به روش شماره منحنی SCS اشاره نمود. یکی از ویژه گی های بارز این روش استفاده از پارامتری به نام شماره منحنی (CN) برای تبدیل بارش به رواناب می باشد. در حال حاضر از ابزارهایی همچون GIS، RS و تلفیق نتایج آنها با نقشه های خاکشناسی و بازدیدهای میدانی جهت محاسبه این پارامتر استفاده می شود. این روش ها به علت نیاز به اطلاعات و عملیات محاسباتی و میدانی متعدد، زمان و هزینه زیادی را برای برآورد قابل اعتماد رواناب تحمیل می نمایند. در این تحقیق با استفاده از مفهوم مازاد اشباع به کار رفته در ساختار مدل نیمه توزیعی TOPMODEL، روشی ارائه شده است که به کمک آن می توان مقدار شماره منحنی حوضه را با سرعت زیاد، هزینه کم و دقت قابل قبول بدست آورد. رابطه پیشنهادی در این روش به سه پارامتر تخلخل خاک،  متوسط فاصله از سطح زمین تا تراز سطح ایستابی حوضه و پارامتر کنترل کننده عمق موثر خاک اشباع وابسته می باشد. حوضه آبریز کسیلیان که به عنوان یکی از حوضه های معرف کشور می باشد برای ارزیابی نتایج حاصل از رابطه پیشنهادی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق از تصاویر ماهواره ای سنجنده ETM+ ماهواره لندست ۷ در تاریخ ۲۰۱۰ استفاده گردید و با انتقال تصاویر به محیط نرم افزار Geomatica و انجام برخی تصحیحات موردنیاز، نقشه کاربری اراضی حاصل و با تلفیق آن با نقشه های خاکشناسی، شیب و بازدیدهای میدانی نقشه شماره منحنی حوضه حاصل گردید. همچنین برای تخمین پارامترهای رابطه پیشنهادی از داده های جریان ثبت شده در ایستگاه هیدرومتری ولیک بن و نیز واسنجی مدل نیمه توزیعی TOPMODEL استفاده بعمل آمد. نتایج نشان داد که متوسط وزنی شماره منحنی حوضه بدست آمده از روش های متداول و رابطه پیشنهادی به ترتیب در حدود ۶/۵۹ و ۸/۶۲ می باشد. همچنین نتایج حاکی از آن است که حداقل و حداکثر اختلاف بین متوسط وزنی شماره منحنی بدست آمده از رابطه پیشنهادی و روش های مبتنی بر GIS و RS بترتیب در حدود ۳/۰ و ۱۲ درصد می باشد.

کلیدواژه ها:

شماره منحنی ، SCS ، تکنیک GIS و RS ، مفهوم مازاد اشباع ، مدل نیمه توزیعی TOPMODEL

نویسندگان

اصغر عزیزیان

دانشجوی دکتری/ سازه های آبی دانشگاه تهران، تهران، ایران

علیرضا شکوهی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بین المللی خمینی , قزوین، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اکبرپور ۱، شریفی م ب (۱۳۸۵) تخمین شماره منحنی رواناب ...
  • یعقوب­زاده م (۱۳۸۷) تعیین شماره منحنی حوضه آبریز با استفاده ...
  • Arnold JG, Williams JR, Srinivasan R , King KW (۱۹۹۶) ...
  • Bales JR , Betson P (۱۹۸۱) The curve number as ...
  • Beven KJ (۱۹۹۷)TOPMODEL: a critique. Hydrological Processes ۱۱: ۱۰۶۹-۱۰۸۵ ...
  • Beven KJ, Kirkby MJ, Scoeld N Tagg A (۱۹۸۴)Testing a ...
  • Cosby BJ, Hornberger GM, Clapp RB , Ginn TR (۱۹۸۴)A ...
  • Gumindoga W, Rwasoka DT , Murwira A (۲۰۱۱)Simulation of stream ...
  • Hjelmfelt AT (۱۹۸۰)Curve number procedure as infiltration method. Journal of ...
  • Inci Tekeli Y, Akguül S, Dengiz O , Aküzüm T ...
  • Mendicino G and Sole A (۱۹۹۷)The information content theory for ...
  • Mishra KS , Singh PV(۱۹۹۹) Another look at SCS-CN method. ...
  • Quinn PF, Beven KJ , Lamb R (۱۹۹۵)The ln [a/tan ...
  • Rawls WJ, Ahuja LR, Brakensiek DL , Shirmohammadi A (۱۹۹۳)Infiltration ...
  • Sivapalan M, Beven K , Wood EF (۱۹۸۷)On hydrologic similarity, ...
  • Soil Conservation Service (۱۹۸۶)Urban hydrology for small watersheds. Technical Release ...
  • Steenhuis TS, Winchell M, Rossing J, Zollweg JA , Walter ...
  • Steve W, Lyon M, Todd W, Pierre GM , Tammo ...
  • Ward RC (۱۹۸۴)On the response to precipitation of headwater streams ...
  • Williams JR (۱۹۹۵)The EPIC model. In: Singh, V.P. (Ed.), Computer ...
  • Woodward DE, Hawkins RH, Jiang R, Hjelmfelt AT, Mullem JA ...
  • Young RA, Onstad CA, Bosch DD , Anderson WP (۱۹۸۷)AGNPS, ...
  • Zhan X , Huang M (۲۰۰۴)Arc CN-Runoff: an ArcGIS tool ...
  • Easton ZM, Fuka DR, Walter MT, Cowan DM, Schneiderman EM ...
  • Garen DC , Moore DS (۲۰۰۵) Curve number hydrology in ...
  • Schneiderman EM, Steenhuis TS, Thongs DJ, Easton ZM, Zion MS. ...
  • Ducharne A (۲۰۰۹) Reducing scale dependence in TOPMODEL using a ...
  • نمایش کامل مراجع