تحولات الگوی ایده آل فرزندآوری و علل آن در ایران بین سال های ۱۳۸۳ و ۱۳۹۴

در جوامع با باروری پایین که رفتار باروری به صورت آگاهانه توسط افراد کنترل می شود، تمایلات و ترجیحات فرزندآوری در بررسی تحولات باروری مهم بوده و تعداد ایده آل فرزندان به عنوان یکی از شاخص های بررسی روند تحولات آینده باروری حائز اهمیت است. هدف مطالعه حاضر شناخت ایده آل های فرزندآوری در ایران و تبیین نوسانات و تفاوتهای آن در کشور است. این پژوهش از تحلیل ثانویه داده های پیمایش ملی تحولات فرهنگی ایرانیان در سال ۱۳۸۳ و پیمایش ملی ارزش ها و نگرشها در ایران که در سال ۱۳۹۴ جمع آوری شده، استفاده کرده است. جامعه آماری افراد بالای ۱۵ سال ساکن در نقاط شهری و روستایی استان های کشور می باشد. یافته ها محدود به متغیرهای موجود در داده ها بوده و در حد امکان برای سنجش ایده آل های فرزندآوری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده آن است که در هر دو مقطع مورد مطالعه ۱۳۸۳ و ۱۳۹۴ تمایل به ایده آل دو فرزندی غالب بوده و به ترتیب برابر با ۳/۶۲ و ۱/۴۸ درصد است، اما طی این سال ها تمایل به ایده آل سه فرزندی و بیشتر نیز افزایش یافته و از ۸/۳۰ درصد به ۲/۴۳ درصد رسیده است. نتایج تحلیل چند متغیره پیمایش ها در سال های ۱۳۸۳ و ۱۳۹۴ نشان می دهد که با کنترل سایر متغیرها تحصیلات و مذهب بالاترین اثر و تفاوت را در تعداد ایده آل فرزندان طی این سال ها داشته اند.