جایگاه نفت در بستر روابط دوجانبه ایران و عراق در دوران احیای تحریم های پسابرجام

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 102

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPES-3-1_006

تاریخ نمایه سازی: 3 اسفند 1401

چکیده مقاله:

خروج آمریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم های ایران موضوع روابط اقتصادی ایران با کشورهای همسایه را در هاله ای از ابهام قرار داد. با توجه به بازگشت تحریم های نفتی ایران و هم زمان جایگاه بااهمیت این نوع از انرژی در سیاست های اقتصادی ایران و عراق، هدف این مقاله واکاوی روابط دو کشور در دوران تحریم های پسابرجام حول متغیر نفت است. به رغم فروپاشی رژیم صدام و راه یابی گروه های شیعی در ساختار قدرت عراق و افزایش نفوذ ایران، متغیر نفت صرفا زمینه ساز همکاری نبوده است و در وضعیت تحریم های پسابرجام می تواند زمینه های واگرایی دو کشور را نیز مهیا کند. این مقاله با اتکا به روش توصیفی تبیینی به این پرسش پاسخ می دهد که جایگاه نفت در روابط ایران و عراق در دوران احیای تحریم های پسابرجام چگونه ارزیابی می شود؟ در قالب فرضیه، نویسندگان این مقاله معتقدند که با وجود نقش مهم نفت در ایجاد زمینه هایی برای همگرایی و واگرایی میان دو کشور، در نهایت این مولفه نقشی ثانوی دارد و می تواند تحت تاثیر منافع امنیتی دو طرف قرار گیرد و کارکرد علی خود را از دست دهد. یافته های این مقاله نشان می دهد که با وجود تاثیر نفت در ایجاد برخی بسترهای همکاری مانند میادین نفتی مشترک بین دو کشور، ارائه آموزش های فنی مهندسی ایران به عراق، انتقال خطوط نفتی عراق به ایران به منظور تسهیل صادرات نفت این کشور، و نیز زمینه هایی برای رقابت مانند میادین نفتی مشترک، مغفول ماندن ایران از جایگاه نفت عراق، افزایش جایگاه نفتی عراق در عرصه بین المللی در دوره پساصدام، و کاهش قدرت چانه زنی و دیپلماسی نفتی ایران، نفت نمی تواند جایگاه منافع امنیتی موازی دو طرف را بگیرد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فریبرز ارغوانی پیرسلامی

استادیار روابط بین الملل، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران .

مصطفی خسروی

کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای خاورمیانه، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ایران پتروتک (۱۳۸۹)، «بررسی میدان های مشترک نفت و گاز ...
  • اقتصاد آنلاین (۱۳۹۶)، «دستاورد روز نخست مذاکرات جهانگیری با مقامات ...
  • برزگر، کیهان (۱۳۸۵)، سیاست خارجی ایران در عراق جدید، تهران: ...
  • برزگر، کیهان (۱۳۸۶)، «ایران، عراق جدید و نظام امنیت منطقه ...
  • پارسادوست، منوچهر (۱۳۶۴)، زمینه های تاریخی اختلافات ایران و عراق، ...
  • پایگاه خبری تحلیلی نبض نفت (۱۳۹۸)، «عراق وضعیت فوق العاده ...
  • پین تر، دیوید اس. (۱۳۸۸)، «از آموزه نیکسون تا آموزه ...
  • تخشید محمدرضا، متین مهدی (۱۳۹۰)، «تسلط بر منابع نفتی استراتژیک ...
  • توانا، کامبیز (۱۳۸۵)، «بازخوانی نئوکانسرواتیزم آمریکایی و وضعیت عراق و ...
  • ثقفی عامری، ناصر (۱۳۸۹)، «ایران و تحولات ژئوپلیتیک نفت ...
  • حاجی زاده علی رضا، سیدتقی ابطحی (۱۳۸۸)، «توسعه میدان دهلران»، ...
  • خواجوی، علی و دیگران (۱۳۹۵)، «ارزیابی اثر قراردادهای نفتی عراق ...
  • دیپلماسی ایرانی (۱۳۹۳)، «عراق می تواند میانجی ایران با اعراب ...
  • دیپلماسی ایرانی (۱۳۹۳)، «اقلیم کردستان رقیب نفتی جدید ایران»:<www.irdiplomacy.ir/fa/page/۱۹۳۵۴۷۸/html> ...
  • دیپلماسی ایرانی (۱۳۹۵)، «توافق نفتی عراق و مصر با پادرمیانی ...
  • دیپلماسی ایرانی (۱۳۹۷)، «عراق به منافع ملی خود فکر می ...
  • دنیای اقتصاد (۱۳۹۷)، «رئیس جمهور عراق در دیدار با روحانی ...
  • دهقان، یدالله (۱۳۸۸)، «بررسی روابط سیاسی ایران و عراق در ...
  • رمضانی، روح الله (۱۳۸۳)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ترجمه ...
  • شالباف محسن و دیگران (۱۳۹۴)، «سیاست گذاری اداره مخازن مشترک ...
  • شبکه اطلاع رسانی نفت و گاز (۱۳۹۵)، «دو تفاهم‎نامه نفتی ...
  • شرکت ملی نفت ایران (۱۳۹۲)، «شرکت ملی حفاری ایران و ...
  • شرکت ملی نفت ایران (۱۳۹۷)، «امضای تفاهم نامه همکاری ملی ...
  • صادقی، سید شمس الدین و دیگران (۱۳۹۵)، «ایران و عراق: ...
  • طاهری فرد، علی و دیگران (۱۳۹۴)، «بررسی نقش عراق در ...
  • عاقبتی، رضا (۱۳۸۷)، «معرفی یک میدان: طرح توسعه میدان آزادگان»، ...
  • کاظم الزبیدی، حسن لطیف و دیگران (۱۳۹۰)، نفت و ...
  • مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۴)، «بررسی وضعیت صنعت ...
  • المانیتور (۱۳۹۵)، «تفاهم نامه ایران و عراق بر سر اختلافات ...
  • منصوریان، تالین (۱۳۹۳)، «بررسی تطبیقی قراردادهای خدماتی عراق و قراردادهای ...
  • میرترابی، سعید (۱۳۸۴)، «جایگاه خاورمیانه در نظام نفتی جدید جهان»، ...
  • نوروزی، محمد و امیرحسین غفاری (۱۳۹۳)، «تبیین الزامات دیپلماسی انرژی ...
  • نوروزی، محمد (۱۳۹۴)، «فرصت ها و تهدیدات نفت عراق برای ...
  • وزارت نفت (۱۳۹۶)، «همکاری دوجانبه و تحولات بازار نفت، محور ...
  • هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (۱۳۸۰)، سیاست خارجی ایران در دوره پهلوی، ...
  • ReferencesBP “Statistical Review World Energyˮ (۲۰۱۶): <www.bp.com/statistical Review> ...
  • Calcuttawala, Zainab (۲۰۱۸), “Four New Oil Refineries in Iraq Will ...
  • Ceicdata (۲۰۲۰), “View Iraq's Crude Oil: Exports from ۱۹۸۰ to ...
  • Cordesman, Anthony H. (۲۰۰۳), “Middle Eastern Energy after the Iraq ...
  • Dorff, Robert H. (۲۰۰۳), “Strategy, Grand Strategy, and the Search ...
  • Doyle, M. W. (۲۰۰۵), “Three Pillars of the Liberal Peaceˮ, ...
  • Fred.stlouisfed.org ۲۰۱۹ ...
  • Global Firepower (۲۰۲۰), “Proven Oil Reservesˮ: <https://www.globalfirepower.com/proven-oil-reserves-by-country.asp> ...
  • “Iran Oil Export by Destinationˮ (۱۲ Feb ۲۰۱۶), MEES ...
  • “Iraq to Revamp Basra Port as it Launches Heavy Gradeˮ ...
  • “Iraq Seeks Chinese Funding for Crucial Water Injection Projectˮ (۲۹ ...
  • “Iraq's ۲۰۱۵ Oil Figures: The Best of Time, the Worst ...
  • Ismaila, J. (Jan ۲۰۱۲), The Rights to Export for and ...
  • Middle East Business Intelligence (۲۰۱۹), “Baghdad to Launch New Iraq ...
  • Murray, Williamson and Mark Grimsley (۱۹۹۴), Introduction: on Strategy, the ...
  • OEC (۲۰۲۰), “Where Does Iraq Export Crude Petroleum to?ˮ:<https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs۹۲/export/irq/show> ...
  • OPEC Annual Statistical Bulletin (۲۰۱۹), “OPEC Share of World Crude ...
  • “Shell Starts Crude Oil Exports from Iraq Majnoon Fieldˮ (۲۰۱۴), ...
  • Snyder, Jack (۲۰۰۴), “One World Rival Theoriesˮ, Foreign Policy ...
  • Survey, Iraq Ministry of Sources: Special Insector General for Iraq ...
  • U.S. Energy Information Administration (۲۰۲۰), “What Countries are the Top ...
  • Walt, S. (۱۹۸۵), “Alliance Formation and the Balance of Powerˮ, ...
  • Walt, S. (۱۹۸۷), Origins of Alliances, Ithaca: Cornell University Press ...
  • نمایش کامل مراجع