بررسی واکنش هیبریدهای ذرت به تنش خشکی با استفاده از شاخص های فیزیولوژیکی و تحمل به تنش

تتنش خشکی یکی از مهمترین تنش های محیطی در کشاورزی است و بهبود عملکرد دانه تحت تنش خشکی یکی از اهداف مهم اصلاح نباتات است. به منظور بررسی شاخص های تحمل به خشکی ۱۵ هیبرید ذرت پژوهشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار و به طور جداگانه در دو رژیم رطوبتی شامل آبیاری بر اساس ۹۰ و ۱۴۰-۱۳۰ میلی متر تبخیر از تشت تبخیر در دزفول در سال ۱۳۹۳ اجرا گردید. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و مطلوب به هیبرید های SD/۳×۵-CH/۱، CML×SD/۳ و CML×۵-CH/۱ تعلق داشت. در ژنوتیپ های مورد بررسی کلیه صفات از جمله صفت محتوی نسبی آب برگ در شرایط تنش نسبت به شرایط مطلوب کاهش نشان دادند، اما صفت مهمی مانند وزن ریشه در شرایط تنش نسبت به شرایط مطلوب افزایش یافت. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که عملکرد دانه با صفات محتوی نسبی آب برگ و وزن ریشه در شرایط تنش هم بستگی مثبت و معنی داری داشتند، بنابراین می توان از این شاخص ها برای گزینش در شرایط تنش استفاده نمود. با توجه به تحلیل هم بستگی بین عملکرد دانه در شرایط تنش و مطلوب و شاخص های تحمل به خشکی و نیز به کمک نمایش گرافیکی بای پلات، شاخص های MP، GMP و STI به عنوان شاخص های برتر معرفی گردیدند. همچنین با توجه به رابطه مولفه ها در نمودار بای پلات هیبرید های SD/۳×۵-CH/۱، CML×SD/۳ و CML×۵-CH/۱ به عنوان متحمل ترین و هیبرید های ۷-CH/۳× K۱۸×۲-CH/۵، K۱۸×۲-CH/۱×K۱۸×۲-CH/۵ و ۵-CH/۱×۷-CH/۳ به عنوان حساس ترین هیبرید ها نسبت به تنش خشکی معرفی شدند.