بررسی تاثیر پرایمینگ بذر با زادمایه رایزوبیومی و باکتری های محرک رشد گیاه بر میزان کلروفیل، عناصر غذایی و عملکرد دانه عدس در شرایط دیم

به منظور مطالعه اثر پرایمینگ بذر با زادمایه رایزوبیومی و باکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) بر میزان کلروفیل، عناصر غذایی و عملکرد دانه عدس دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ۴ تکرار در دهستان کارزان از توابع شهرستان سیروان استان ایلام در سال زراعی ۱۳۹۶- ۱۳۹۵ اجراء گردید. عامل های آزمایش شامل کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه در پنج سطح: پرایمینگ بذر با ازوتوباکتر، آزوسپیریلوم، سدوموناس، پرایمینگ توام بذر با ازوتوباکتر+آزوسپیریلوم+ سدوموناس و عدم مصرف باکتری های PGPR و همچنین عامل رایزوبیوم در دو سطح: پرایمینگ بذر با رایزوبیوم و عدم پرایمینگ بود. برهمکنش کاربرد باکتری رایزوبیوم و باکتری های PGPR بر همه صفات مورد مطالعه )به استثناء عملکرد دانه و محتوی کلروفیل b)، بسیار معنی دار (۰۱/۰≥P) شد. به طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر با باکتری رایزوبیوم همراه با باکتری های PGPR به ویژه تیمار مصرف توام (ازتوباکتر+آزوسپیریلوم+سدوموناس) باعث افزایش میزان عملکرد دانه، نیتروژن، فسفر و پتاس و محتوی کلروفیل a، b و a+b برگ در مقایسه با تیمار عدم مصرف رایزوبیوم و باکتری های PGPR شد. با توجه به اثرات هم افزایی بین باکتری رایزوبیوم و باکتری های PGPR در بهبود رشد و نمو و عملکرد دانه گیاه عدس توصیه می شود در فرمولاسیون مایه تلقیح های مورد استفاده در اراضی مناطق خشک و دیمزارهای عدس، از ترکیب باکتری رایزوبیوم و باکتری های PGPR استفاده شود.