اثر مقدار مصرف نیتروژن بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک ذرت (Zea mays L.) در شرایط تنش خشکی

پژوهشی در سال ۱۳۹۲ در قالب آزمایش اسپلیت پلات با پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان شوشتر اجرا شد. این پژوهش شامل تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه (=V۱ قطع آبیاری از ابتدای ۱۰ برگی گیاه تا مرحله ظهور تاسل ها، V۲=قطع آبیاری از ظهور ۵۰ درصد تاسل تا قهوه ای شدن ابریشم ها و V۳= آبیاری برابر نیاز آبی گیاه تا پایان فصل رشد) به عنوان کرت اصلی و سطوح نیتروژن (۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به عنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد عملکرد دانه به طور معنی دار تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفت. بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک در تیمار قطع آبیاری از زمان ظهور ۵۰ درصد تاسل ها تا قهوه ای شدن ابریشم ها بود و با افزایش میزان نیتروژن مصرفی، میزان انتقال ماده خشک کاهش معنی داری یافت. تیمار قطع آبیاری از زمان ظهور ۵۰ درصد تاسل ها تا قهوه ای شدن ابریشم ها با میانگین ۴۰ درصد، دارای بیشترین سهم انتقال مجدد ماده خشک در عملکرد دانه بود. افزایش میزان نیتروژن مصرفی، عامل جزئی تولید نیتروژن مصرفی را به طور معنی داری کاهش داد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، تامین رطوبت و نیتروژن کافی در مرحله قبل از گلدهی، از طریق افزایش تحریک سهم و میزان انتقال مجدد ماده خشک به دانه در صورت بروز تنش در مرحله بعد، از کاهش شدید وزن دانه تا حدودی جلوگیری شود.