بررسی تطبیقی الگوی جامعه پذیری سیاسی در کتب درسی متوسطه دوم در دولت های اصلاحات و عدالت محور

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی الگوی جامعه‌پذیری سیاسی در کتب درسی متوسطه دوم در دوران دولت‌های اصلاحات و عدالت‌محور است. بر اساس روش نمونه‌گیری قضاوتی تعمدی، کتاب‌های نمایانگر شاخص‌های گفتمانی ایدئولوژیک بعنوان جامعه آماری انتخاب و با روش تحلیل محتوای کیفی بررسی گردید. پایایی مولفه‌ها از روش ویلیام اسکات با ضریب توافق ۲۰/۹۳ بدست آمد. در این پژوهش، الگوی جامعه‌پذیری سیاسی با ابعاد (جمهوریت، تساهل و مدارا، مشروعیت سیاسی، هویت سیاسی، پداگوژی انتقادی، عدالت اجتماعی، ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی، اقتصاد، حکمرانی خوب، نگرش سیاسی، مشارکت سیاسی و آگاهی سیاسی) در گفتمان کلان انقلاب اسلامی و گفتمان این دو دولت، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش، ضمن معرفی الگوهای جامعه‌پذیری سیاسی دو دولت و بیان تشابه و تفاوت و میزان انطباق آنها با گفتمان انقلاب اسلامی، نشان داد: الگوی جامعه‌پذیری سیاسی دولت عدالت‌محور نسبت به همین الگو در دوران دولت اصلاحات، انطباق بیشتری با الگوی جامعه‌پذیری سیاسی و گفتمان کلان انقلاب اسلامی داشته است. مع‌الوصف، با اینکه حرکت دو دولت در چارچوب و روح گفتمان جمهوری اسلامی بوده اما در جهاتی نیم نگاهی نیز به فضای جهانی داشته‌اند. در دوران اصلاحات تلاش گردیده تغییرات جهانی به نوعی در کتب درسی دوران خود انعکاس یابند. دولت عدالت‌محور نیز مبنای حرکتش با درصد بالایی مطابق گفتمان کلان جمهوری اسلامی بوده و سوژه مد نظر این دولت، سوژه سیاسی است که با عناصر و دقیقه‌های گفتمانی نظام سنت‌گرای ایدئولوژیک انطباق دارد.