حکم فقهی مقتولین در فتنه از دیدگاه فقه مقارن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 165

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-9-18_012

تاریخ نمایه سازی: 6 اسفند 1401

چکیده مقاله:

یکی از اصطلاحات روایی، هائشات است که دارای احکام و آثار فقهی می­ باشد. این پژوهش در صدد است با روش توصیفی و تحلیلی به این سوال اساسی پاسخ دهد که هائشات چیست و چه حکم فقهی دارد؟ نگارنده تلاش نموده­ این موضوع را با توجه به معانی آن در دو بعد فتنه و ترس بررسی کند. براین اساس اگر شخصی در فتنه و ناآرامی­ ها کشته شود، باید از دو جنبه عبادی (غسل و نماز) و مالی (دیه) بررسی نمود که در اینجا سه حالت متصور است: نخست، اگر مقتول برای مقابله با فتنه کشته شده، شهید محسوب می­ شود. حالت دوم، مقتول در فتنه و ناآرامی، مردم معمولی هستند که به صورت اتفاقی کشته شده­ اند، که او را غسل داده و نماز می­ خوانند و دیه ایشان بر عهده بیت­ المال است تا خون ایشان پایمال نگردد. حالت سوم، اگر مقتول جزو فتنه­ گران باشد، در این صورت اختلاف­ نظر وجود دارد، اما ایشان را غسل داده و نماز می خوانند. هم­ چنین اگر کسی به­ خاطر ترس از شب یا روز کشته یا مجروح شود، دیه­ اش بر عهده بیت­ المال است، به شرطی که افراد متهم و لوثی وجود نداشته باشد. در این پژوهش به احکام فقهی، روایی و تفسیری اهل­ سنت در بحث هائشات توجه شده، البته در متون اهل­ سنت، حکم مقتول در فتنه اشاره گردیده اما در مورد مقتول به خاطر ترس چیزی بیان نشده است.

نویسندگان

علی فارسی مدان

سطح چهار حوزه علمیه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن­ ابی­ الحدید، عبدالحمید بن هبه­الله، شرح نهج البلاغه، قم، ...
  • ابن­ اثیر جزری، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث ...
  • ابن­ اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق ...
  • ابن­ ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ...
  • ابن­ بابویه، محمد بن علی، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، ...
  • همو، من لایحضره الفقیه، ترجمه علی­ اکبر غفاری، تهران، صدوق، ...
  • ابن­ براج، عبدالعزیز بن نحریر، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • ابن­ حنبل، احمد بن محمد، مسند الامام احمد بن حنبل، ...
  • ابن­ طاووس، علی بن موسی، الطرائف، ترجمه داود الهامی، قم، ...
  • ابن­ فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، قم، دفتر ...
  • ابن­ ماجه قزوینی، محمد بن یزید، سنن ابن­ ماجه، بیروت، ...
  • ابن­ منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر؛ دارصادر، ...
  • ابوداود سجستانی، سلیمان بن اشعث، سنن ابی­ داود، قاهره، دارالحدیث، ...
  • ازدی، عبدالله بن محمد، کتاب الماء، تهران، موسسه مطالعات تاریخ ...
  • اشتهاردی، علی­ پناه، مدارک العروه، تهران، اسوه، ۱۴۱۷ق ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین، کتاب الطهاره، قم، کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • همو، کتاب المکاسب، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، ...
  • بای، حسینعلی، قواعد فقهی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، قاهره، وزاره الاوقاف، ۱۴۱۰ق ...
  • ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، قاهره، دارالحدیث، ۱۴۱۹ق ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد، فقه العولمه، بیروت، موسسه الفکر الاسلامی، ...
  • همو، من فقه الزهراء، قم، رشید، ۱۴۲۸ق ...
  • حسینی روحانی، سید محمدصادق، المرتقی الی الفقه الارقی؛ کتاب الخیارات، ...
  • حسینی زبیدی، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، ...
  • حلی، حسن بن یوسف، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، ...
  • همو، تذکره الفقهاء، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق ...
  • همو، مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، موسوعه الامام الخوئی، قم، موسسه احیاء آثار ...
  • دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن، مسند الدارمی، ریاض، دارالمغنی، ۱۴۲۱ق ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، دمشق، ...
  • زحیلی، وهبه، موسوعه الفقه الاسلامی و القضایا المعاصره، دمشق، دارالفکر، ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، الفائق فی غریب الحدیث، بیروت، دارالکتب ...
  • سابق، سید، فقه السنه، بیروت، المکتبه العصریه، ۱۴۲۶ق ...
  • سبزواری، سید عبدالاعلی، مهذب الاحکام، قم، موسسه المنار، ۱۴۱۳ق ...
  • سرخسی، محمد بن احمد، المبسوط، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق ...
  • شاشی قفال، محمد بن احمد، حلیه العلماء فی معرفه مذاهب ...
  • شافعی، محمد بن ادریس، الام، بیروت، دارابن حزم، ۱۴۲۶ق ...
  • شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، ...
  • شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، نجف، مطبعه حیدریه، بی­ ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، ذکری الشیعه فی احکام الشریعه، ...
  • همو، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • همو، اللمعه الدمشقیه، بیروت، دارالتراث، ۱۴۱۰ق ...
  • شهید ثانی، زین ­الدین بن علی، الروضه البهیه فی شرح ...
  • همو، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، موسسه المعارف ...
  • شیبانی، محمد بن حسن، کتاب الجیم، قاهره، الهیئه العامه لشئون ...
  • صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغه، بیروت، ...
  • صیمری، مفلح بن حسن، تلخیص الخلاف و خلاصه الاختلاف، قم، ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروه الوثقی، بیروت، موسسه الاعلمی، ۱۴۰۹ق ...
  • طباطبایی، سید علی بن محمدعلی، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، الموتلف من المختلف بین ائمه السلف، ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، تهران، المکتبه المرتضویه، ۱۴۱۶ق ...
  • طوسی، محمد بن ­حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، تهران، ...
  • همو، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق ...
  • همو، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران، المکتبه المرتضویه، ۱۳۸۷ق ...
  • همو، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی، ...
  • همو، تهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش ...
  • فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله - ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم، دارالهجره، ۱۴۰۹ق ...
  • فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ...
  • قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، تهران، ناصرخسرو، ۱۳۶۴ش ...
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم، موسسه دارالکتاب، ۱۴۰۴ق ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۹ق ...
  • مالک بن انس، الموطا، ابوظبی، موسسه زاید بن سلطان آل ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار، بیروت، موسسه الطبع و ...
  • همو، ملاذ الاخیار، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۶ق ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • همو، نکت النهایه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۲ق ...
  • مرعشی نجفی، سید شهاب الدین، القصاص علی ضوء القرآن و ...
  • مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، قم، دارالهجره، ۱۴۰۹ق ...
  • مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، قاهره، دارالحدیث ۱۴۱۲ق ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، فرهنگ و ...
  • منصور، جهانگیر، مجموعه قوانین و مقررات جزایی، تهران، دیدار، ۱۳۸۱ش ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء ...
  • نسائی، احمد بن شعیب، سنن النسائی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۱ق ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت، ...
  • هاشمی شاهرودی، سید محمود، موسوعه الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت، ...
  • نمایش کامل مراجع