تحلیل فقهی حقوقی صحت یا عدم صحت شرکت مفاوضه در فقه مذاهب اسلامی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 297

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-9-18_009

تاریخ نمایه سازی: 6 اسفند 1401

چکیده مقاله:

فقهای مذاهب مختلف اسلامی، با توجه به ترکیب و نوع آورده­ ها، انواع شرکت را به چهار دسته عنان، اعمال، وجوه و مفاوضه تقسیم نموده­ اند. در مورد تعریف، آثار و احکام این شرکتها، اختلاف­ نظرات اساسی میان فقهای مذاهب مختلف اسلامی وجود دارد. با توجه به اختلاف دیدگاههای فقهی، حقوقی و سکوت قانون مدنی، دامنه این اختلاف­ نظرات، به صحت یا عدم صحت شرکت مفاوضه نیز کشیده شده است. موافقان صحت شرکت مفاوضه به دلایلی چون وجود برخی احادیث، اجماع سکوتی، شباهت ماهیت اصلی این شرکت با دو عقد مجاز شرعی کفالت و وکالت و تاکید دین مبین اسلام بر مشارکت و تعاون تمسک می­ جویند. در مقابل، مخالفان صحت شرکت مفاوضه به دلایلی چون عدم وجود دلیل صریح شرعی در مورد صحت این شرکت، غرری­ بودن و اجماع اشاره نموده­ اند. در این مقاله با نگاهی تطبیقی به مذاهب مختلف اسلامی و با تاکید بر کتب فقهی فقهای امامیه و با بهره­ مندی از روش تحلیلی توصیفی، بعد از تعریف شرکت مفاوضه، با تجزیه و تحلیل دلایل موافقان و مخالفان صحت این شرکت، با تاکید بر پاسخهای حلی و نقضی که به دلایل مخالفان و موافقان صحت شرکت مفاوضه داده می­ شود، در نهایت این نتیجه حاصل می­ گردد که با توجه به سکوت قانون و علی­ رغم نظر مخالف برخی فقها، با عنایت به نظر فقهایی چون طوسی، شهید ثانی و مفید، شرکت مفاوضه در معنای مشهور آن در فقه امامیه و به دنبال آن با توجه به اصل چهار و اصل صدوشصت­ وهفت قانون اساسی در حقوق کنونی ایران باطل است.

نویسندگان

مهدی جلیلی

استادیار گروه حقوق موسسه آموزش عالی المهدی مهر اصفهان

علیرضا فصیحی زاده

استادیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

سید محمدصادق طباطبایی

دانشیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

میثم محمدی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آل­ نجف، عبدالکریم، دروس فی الفقه الاستدلالی (۳)، قم، مرکز ...
  • ابن­ رفعه، احمد بن محمد، کفایه النبیه، بیروت، دارالکتب العلمیه، ...
  • ابن­ زهره حلبی، حمزه بن علی، غنیه النزوع الی علمی ...
  • ابن­ قدامه، عبدالله بن احمد، المغنی، ریاض، عالم الکتب، ۱۴۱۷ق ...
  • ایروانی، باقر، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری، ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ...
  • برنی، محمد عاشق، التسهیل الضروری لمسائل القدوری، کراچی، مکتبه الشیخ، ...
  • بروجردی عبده، محمد، حقوق مدنی، تهران، گنج دانش، ۱۳۸۰ش ...
  • بیهقی کیدری، محمد بن حسین، اصباح الشیعه بمصباح الشریعه، قم، ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، دایره­ المعارف عمومی حقوق، الفارق، تهران، گنج ...
  • همو، مجموعه محشی قانون مدنی (علمی، تطبیقی، تاریخی)، تهران، گنج ...
  • حائری شاهباغ، سید علی، شرح قانون مدنی، تهران، گنج دانش، ...
  • حسینی روحانی، سید محمدصادق، فقه الصادق، قم، آئین دانش، ۱۴۳۵ق ...
  • حسینی سیستانی، سید علی، منهاج الصالحین، بیروت، دارالمورخ العربی، ۱۴۲۹ق ...
  • حکیم، سید محسن، مستمسک العروه الوثقی، قم، کتابخانه آیه­الله مرعشی ...
  • خلیل، رشادحسن، الشرکات فی الفقه الاسلامی دراسه مقارنه، بی­ جا، ...
  • خمینی، سید روح­ الله، تحریر الوسیله، قم، دارالعلم، ۱۳۷۴ش ...
  • خوانساری، سید احمد، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، قم، ...
  • رازی، علی بن مکی، خلاصه الدلائل فی تنقیح المسائل، ریاض، ...
  • رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، المحرر فی فقه الامام الشافعی، ...
  • ریمی، محمد بن عبدالله، المعانی البدیعه فی معرفه اختلاف اهل ...
  • زحیلی، وهبه، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دارالفکر، ۱۴۰۵ق ...
  • ساعدی، جعفر، «اجماع در اندیشه شیعی»، مجله فقه اهل بیت، ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، اللمعه الدمشقیه، بیروت، دارالتراث، ۱۴۱۰ق ...
  • شهید ثانی، زین­ الدین بن علی، حاشیه شرائع الاسلام و ...
  • همو، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، کتابفروشی داوری، ...
  • شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، مجد، ۱۳۸۰ش ...
  • طباطبایی قمی، سید تقی، مبانی منهاج الصالحین، بی­ جا، قلم ...
  • همو، الدلائل فی شرح منتخب المسائل، قم، کتابفروشی محلاتی، ۱۴۲۴ق ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروه الوثقی، بیروت، الدار الاسلامیه، ۱۴۱۰ق ...
  • طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، بیروت، دارالکتاب ...
  • عبده، عیسی، العقود الشرعیه الحاکمه للمعاملات المالیه المعاصره، قاهره، مکتبه ...
  • عتیقی، محمد عبیدالله، عقود الشرکات، دراسه فقهیه مقارنه مع موجز ...
  • غزالی، محمد بن محمد، الوجیز فی فقه الامام الشافعی، بیروت، ...
  • فحص الحسینی، سید عبدالله فضل­ الله، الجواهر الفقهیه فی شرح ...
  • فخرالمحققین، محمد بن حسن، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم، ...
  • فقی، محمدعلی عثمان، فقه المعاملات، دراسه مقارنه، ریاض، دارالمریخ، ۱۴۰۶ق ...
  • قاضی عبدالوهاب، عبدالوهاب بن علی، التلقین فی الفقه المالکی، ریاض، ...
  • قاهری شافعی، احمد بن عبدالرحیم، تحریر الفتاوی علی التنبیه و ...
  • کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی، درسهایی از عقود معین، ...
  • همو، مشارکتها و صلح، تهران، گنج دانش، ۱۳۸۸ش ...
  • گودرزی، سیاوش؛ علمی سولا، محمدرضا، «بازخوانی فقهی حقوقی شرکتهای اعمال، ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • محقق داماد، سید مصطفی؛ عبدی­ پور فرد، ابراهیم؛ قنواتی، جلیل؛ ...
  • محمدی، ابوالحسن، «اجماع»، مجله حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ...
  • مروارید، علی­ اصغر، سلسله الینابیع الفقهیه، بیروت، موسسه فقه الشیعه، ...
  • مفید، محمد بن محمد، المقنعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۴ق ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی ...
  • موسی، کامل، احکام المعاملات، بیروت، موسسه الرساله، ۱۴۱۵ق ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء ...
  • نراقی، محمد بن احمد، مشارق الاحکام، قم، کنگره بزرگداشت ملامهدی ...
  • نووی، یحیی بن شرف، المجموع شرح المهذب، مدینه، المکتبه السلفیه، ...
  • واصل، نصر فرید محمد، فقه المعاملات المدنیه و التجاریه فی ...
  • هاشمی شاهرودی، سید محمود، موسوعه الفقه الاسلامی المقارن، قم، موسسه ...
  • نمایش کامل مراجع