نقوش انسانی گچ بری های نویافته بیشاپور

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 223

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARCS-14-3_001

تاریخ نمایه سازی: 6 اسفند 1401

چکیده مقاله:

فعالیت های باستان شناسی دو دهه اخیر در بیشاپور منجر به آشکار شدن سازه های معماری، گچ بری ها، مهرها و دیگر آثار از این محوطه ارزشمند شده است. این شهر که از نخستین شهرها و پایتخت های ساسانی است خود دارای تاریخ شهرسازی مکتوب است. کاوش در این شهر از سال ۱۹۳۵ م، آغاز و هنوز هم فعالیت های باستان شناسانه در آن ادامه دارد. در حین فعالیت های باستان شناسی در بیشاپور چند قطعه معدود گچ بری با نقش انسانی پدیدار شد که همانند آن ها در دیگر محوطه های ساسانی تاکنون مشاهده و معرفی نشده اند، این قطعات بیشتر در فصل نهم کاوش های بیشاپور یافت شده و بیشتر متمرکز بر جنوب ایوان موزاییک و تالار چلیپا شکل شاه­نشین است. ظاهرا تزئینات گچ بری یا به یک باره بر روی دیوارها کشیده می ­شده و سپس هنرمند با ابزاری شبیه لیسه نقوش مورد نظر خود را روی گچ ها ایجاد می­کرده است و یا به صورت قالب­ گیری تهیه می شده و سپس درجای خود نصب می­ شده است. در این مقاله روش یافته اندوزی داده ها به دو شیوه میدانی و کتابخانه ای صورت گرفته است و کوشش شده است تا این یافته ­ها در بستر هنر گچ بری دوره ساسانی شهر تاریخی بیشاپور معرفی و تجزیه وتحلیل شود و نشان می دهد که هنر گچ بری ساسانی در ابتدای امر کاملا وارث گذشته ایرانی است.

نویسندگان

مصیب امیری

پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، تهران، ایران. رایانامه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، حسین و شکفته، عاطفه، (۱۳۹۰)، «تزئینات گچ بری در ...
  • استخری، سارا، (۱۳۹۴)، «مطالعه نقوش گیاهی گچبری های ساسانی (استان ...
  • اعظمی، زهرا؛ شیخ­الحکمایی، محمدعلی و شیخ­الحکمایی، طاهر، (۱۳۹۲)، «مطالعه تطبیقی ...
  • اکبری، حسن (۱۳۹۷)، «فناوری معماری در دوره نوسنگی بدون سفال ...
  • امیری، مصیب، (۱۳۹۹)، تزئینات گچی و گچ بری در بیشاپور ...
  • امیری، مصیب؛ موسوی کوهپر، سید مهدی و خادمی ندوشن، فرهنگ، ...
  • امیری، مصیب و برفی، سیروس، (۱۳۹۴)، «یافته های نو از ...
  • برفی، سیروس؛ مرادی، حسن؛ عبداللهی، صدیقه؛ بیداری، رضا؛ ابوطالبیان، شهره ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی، (۱۳۶۴)، فتوح البلدان، ترجمه آذرتاش آذرنوش، ...
  • بهرامی، محمد و امان اللهی بهاروند، سکندر، (۱۳۷۶)، لرستان و ...
  • پرادا، ادیدت، (۱۳۵۷)، هنر ایران باستان، با همکاری رابرت دایسون ...
  • پوپ، آرتور آپهام، (۱۳۳۹)، شاهکارهای هنر ایران، تهران، صفی علیشاه ...
  • ، (۱۳۶۵)، معماری ایران، پیروزی شکل و رنگ، ترجمه کرامت ...
  • ، (۱۳۸۹)، شاهکارهای هنر ایران، ترجمه پرویز ناتل خانلری، چاپ ...
  • ، (۱۳۹۳)، معماری ایرانی، ترجمه غلامحسین صدر افشاری، چاپ دهم، ...
  • پوپ، آرتور آپهام و آکرمان، فیلیس، (۱۳۸۷)، بررسی هنر ایرانی، ...
  • پور داود، ابراهیم، (۱۳۵۷)، ویسپرد، به کوشش بهرام فرهوشی، تهران، ...
  • جاحظ، ابو عثمان عمربن بحر، (۱۳۹۲)، تاج آیین کشورداری در ...
  • حمزه اصفهانی، (۱۳۶۷)، تاریخ پیامبران و شاهان، ترجمه جعفر شعار، ...
  • چهری، محمد اقبال، (۱۳۸۶)، «پژوهشی در گچ بری های ساسانی»، ...
  • چهری، محمد اقبال؛ بهروزی، مهرناز و موسوی حاجی، سید رسول، ...
  • حسن پور، عطا، (۱۳۹۳)، «قلاگوری سیمره در دومین فصل از ...
  • خسروی، لیلا، (۱۳۹۹)، «نویافته های گچی ساسانی از بناهای اعیانی ...
  • راهنمای پژوهش های باستان شناسی فرانسه در ایران، (۱۳۸۰)، تهران، ...
  • سجادی، علی، (۱۳۷۴)، «هنر گچ بری در معماری اسلامی ایران»، ...
  • سرفراز، علی اکبر، (۱۳۶۶)، «بیشاپور»، شهرهای ایران، به کوشش محمد ...
  • شاه محمدپور، علیرضا، (۱۳۸۴)، «تزئینات طاقچه های گچی در کاخ ...
  • صالحی کاخکی، احمد و اصلانی، حسام، (۱۳۹۰)، «معرفی دوازده گونه ...
  • طبری، محمد بن جریر، (۱۳۹۸)، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ...
  • عریان، سعید، (۱۳۷۱)، ترجمه متون پهلوی، گردآورنده جاماسب جی دستور ...
  • فردوسی، ابوالقاسم، (۱۳۸۶)، شاهنامه فردوسی، تصحیح جلال خالقی مطلق. هشت ...
  • کروگر، ینس، (۱۳۹۶)، تزئینات گچ بری ساسانی، ترجمه فرامرز نجد ...
  • کمپانی، نسیم، (۱۳۹۱)، فرهنگ اصطلاحات پارچه و پوشاک در ایران، ...
  • کیانی، محمد یوسف، (۱۳۶۶)، شهرهای ایران، تهران، جهاد دانشگاهی ...
  • گراوند، مرتضی؛ زینی وند، محسن، (۱۳۹۲)، پیشنهادی برای محل شهر ...
  • گیرشمن، رومن، (۱۳۷۱)، هنر ایران در دوران ماد و هخامنشی، ...
  • ، (۱۳۷۹)، بیشاپور، ترجمه اصغر کریمی. جلد اول، تهران، سازمان ...
  • ، (۱۳۹۱)، هنر ایران در دوران پارت و ساسانی، ترجمه ...
  • مارکوارت، یوزف، (۱۳۸۳)، ایرانشهر در جغرافیای بطلمیوس، ترجمه مریم میراحمدی، ...
  • ماری کخ، هاید، (۱۳۸۵)، از زبان داریوش، ترجمه پرویز رجبی، ...
  • محبی، حمیدرضا، (۱۳۹۲)، «تحلیل کارکردهای دلالتی انسان در دستگاه نشانه ...
  • موسوی حاجی، سید رسول؛ رستمی، هوشنگ و مهرآفرین، رضا، (۱۳۹۸)، ...
  • مهریار، محمد، (۱۳۷۸)، «پیشینه پژوهش­ها و کاوش­های باستان­شناسی در بیشاپور»، ...
  • ناشناخته، (۱۳۸۹)، مجمل التواریخ و القصص، تصحیح و تحشیه ملک ...
  • ناشناخته ، (۱۳۹۱)، تاریخ سیستان، ویرایش متن جعفر مدرس صادقی، ...
  • نوروزی، رضا (۱۳۸۴)، «مسجد جامع بیشاپور (پنجمین فصل از دور ...
  • واندنبرگ، لویی، (۱۳۷۹)، باستان شناسی ایران باستان، ترجمه عیسی بهنام، ...
  • Ahmadi, H. and Shokofteh, A., ۲۰۱۱. Stucco Decorations in Early ...
  • Akbari, H., ۲۰۱۸. The Architecture Technology in the Aceramic Neolithic ...
  • Al-Baladhuri, ۱۹۸۵. Futūh al-Buldān (The Book of the Conquest of ...
  • Al-Isfahani, H., ۱۹۸۸. The Annals of Hamzah al-Isfahani, translated by ...
  • Amiri, M., ۲۰۲۰. Stucco Decorations at Bishapour: New Findings from ...
  • Amiri, M., Mousavi Kouhpar, S. M., and Khademi Nadoshan, F., ...
  • Amiri, M. and Barfi, S., ۲۰۱۵. New Findings from the ...
  • Azarnoush, M., ۱۹۹۴. The Sasanian Manor House at Hajiabad, Iran, ...
  • Bahrami, M., and Amanolahi Baharvand, S., ۱۹۹۷. Lorestan and the ...
  • Barfi, S., Moradi, H., Abdolahi, S., Bidari, R., Abutalebian, Sh., ...
  • Chehri, M. E., ۲۰۰۷. The Study of Sasanian Stucco, Master's ...
  • Chehri, E., Behrozi, M., and Mousavi Haji, S. R., ۲۰۱۵. ...
  • Dalton, O., ۱۹۶۴. The Treasure of the Oxus with other ...
  • De Mequneum, R., ۱۹۳۴. Fouilles de Suse ۱۹۲۹-۱۹۳۳. MDP, ۲۵: ...
  • Garavand, M. and Zaynivand, M., ۲۰۱۳. The Location of the ...
  • Ghirshman, R., ۱۹۹۲. Persian Art: The Median and Achaemenid Dynasties, ...
  • Ghirshman, R., ۲۰۰۰. Bîchâpour: Fouilles de Châpour, translated by A. ...
  • Ghirshman, R., ۲۰۱۲. Persian Art: The Parthian and Sassanian Dynasties, ...
  • Hassanpour, A., ۲۰۱۴. The Second Season of Rescue Excavations at ...
  • History of Sistan, ۲۰۱۲. edited by J. Modares Sadeghi, Tehran: ...
  • Istakheri, S., ۲۰۱۵. The Study of Floral Motifs on the ...
  • Jahez, A. O., ۲۰۱۳. al-Taj: The Lawas of Governance in ...
  • Kampani, N., ۲۰۱۲. Dictionary of Textile and Clothing in Iran, ...
  • Keall, E. J., ۱۹۷۷. Qaleh-I Yazdigird: The Question of its ...
  • Kharazmi, M., Afhami, R., and Tavoosi, M., ۲۰۱۲. A Study ...
  • Khaleghi-Motlagh, Dj., ۲۰۰۷. The Šāhnāmeh (The Book of Kings), ۸ ...
  • Khosravi, L., ۲۰۲۰. Newly Found Sasanian Stucco from the Royal ...
  • Kiani, M. Y., ۱۹۸۷. Iranian Cities, Tehran: Academic Center for ...
  • Koch, H., ۲۰۰۶. Es kündet Dareios der König, translated by ...
  • Kröger, J., ۲۰۱۹. Sasanian Stucco. In: J. Dentzer-Feydy, A. M. ...
  • Meldgaard, I., Mortensen, P., and Thrane, H., ۱۹۶۳. Excavations at ...
  • Markwart, J., ۲۰۰۴. Ērānšahr nach der Geographie des Ps. Moses ...
  • Mehryar, M., ۱۹۹۹. History of Archaeological Research and Excavations at ...
  • Mohebi, H., ۲۰۱۳. Analysis of the Functions of Human Agency ...
  • Mojmal al-Tawarikh wa al-Qasas, ۱۳۸۹. edited by M. Bahar. Tehran: ...
  • Moradi, Y., ۲۰۰۴. A Stucco Head with the Crown of ...
  • Mousavi Haji, S. R., Rostami, H., and Mehrafarin, R., ۲۰۱۹. ...
  • Negahban, E., ۱۹۹۱. Excavations at Haft Tepe, Iran, University Museum ...
  • Nowruzi, R., ۲۰۰۵. Congressional Mosque at Bishapour: The ۵th Season ...
  • Oriyan, S., ۱۹۹۲. Pahlavi Texts, compiled by Jamasb J. Dastur ...
  • Parrot, A., ۱۹۶۰. Sumer, Paris: Gallimard ...
  • , ۱۹۶۰. An Introduction to Persian Art, Tehran: Safi Alishah ...
  • , ۱۹۸۶. Persian Architecture: The Triumph of Form and Color, ...
  • , ۲۰۱۴. Persian Architecture, translated by A. Sadr Afshari, Tehran: ...
  • Pope, A. U. and Ackerman, Ph., ۱۹۸۶. A Survey of ...
  • Porada, E., ۱۹۷۸. Art of Ancient Iran, in Collaboration with ...
  • Pourdavoud, E., ۱۹۷۸. Visprad, edited by B. Farahvashi, Tehran: University ...
  • Sami, A., ۲۰۰۹. Archaeological Reports, Vol. ۴. Shiraz: Mousavi Publisher. ...
  • Sajadi, A., ۱۹۹۵. Stucco Art in Islamic Architecture of Iran, ...
  • Sarfaraz, A., ۱۹۸۷. Bishapour. In: M. Y. Kiani (ed.), Vol. ...
  • Shahmmoadpour, A., ۲۰۰۵. Decorations of the Plaster Niches at the ...
  • Salehi Kakhi, A. and Aslani, H., ۲۰۱۱. Introduction of Twelve ...
  • Spycket, A., ۱۹۹۳. Les figurines de Suse. Vol. I — ...
  • Tabari, M. J., ۲۰۱۹. The History of al-Tabari, translated by ...
  • Thompson, D., ۱۹۷۶. Stucco from Chal Tarkhan Eshghabad Near Rayy, ...
  • The Guide for the French Archaeological Research in Iran, ۲۰۰۱. ...
  • Vanden Berghe, L., ۲۰۰۰. Archaeology of Ancient Iran, translated by ...
  • نمایش کامل مراجع