مطالعه آتاکولوژی گیاه وشا (Dorema ammoniacum D.Don) در شهرستان بافق، استان یزد

وشا از گیاهان با ارزش علوفهای، صنعتی و دارویی است که انحصاری ایران میباشد. در این تحقیق ویژگی های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه، فنولوژی گیاه و میزان عملکرد صمغ آن بررسی شد. جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از ۹ پروفیل داخل رویشگاه و ۳ پروفیل خارج از رویشگاه نمونه برداری گردید. مراحل فنولوژی گیاه با مراجعه مکرر به منطقه از اسفند تا مردادماه ثبت گردید. جهت تعیین عملکرد صمغ ابتدا میزان متوسط تولید صمغ یک پایه محاسبه شده و با توجه به تراکم گیاه در منطقه عملکرد صمغ در هکتار محاسبه گردید. نتایج نشان داد که این منطقه با داشتن خاک شنیلوم و pH بین ۳/۸ تا ۷/۸ میتواند به عنوان یکی از رویشگاههای مناسب وشا محسوب شود. تراکم و سطح تاج پوشش گیاه در منطقه به ترتیب برابر با ۴۷۲ پایه در هکتار و ۱۷/۱ درصد اندازهگیری شد. میزان صمغ تولید شده توسط هر بوته به طور متوسط ۳/۱۳۰ گرم تعیین شد. مطالعات فنولوژیکی مشخص نمود که شروع رویش وشا در این منطقه از نیمه اول اسفند تا اواخر فروردین ماه سال بعد میباشد. با توجه به نتایج این تحقیق توصیه میشود بهرهبرداری صمغ گیاه از اواسط تیرماه به بعد و در چهار تا پنج نوبت انجام شود. بر اساس دادههای اقلیمی، اوایل دیماه مناسبترین تاریخ کاشت بذور وشا در بافق تعیین شد.