ترکیب بندی در طرز نازک خیال اصفهانی و دورخیال هندی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 223

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCTK-14-27_001

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1401

چکیده مقاله:

ترکیب مشخصه مهم شعر سبک هندی است و این نوشتار می کوشد روال و الگوی ترکیب سازی های ویژه دو طرز نازک خیال اصفهانی و دورخیال هندی را تشریح کند. به این منظور، ترکیبات بر اساس رابطه معنایی و قرینه صارفه لفظی و معنوی در دو گروه ترکیبات درون مرکز و برون مرکز دسته بندی شده اند. منظور از ترکیب، سازواره نسبت دادن عبارات به یکدیگر برای ساخت مفاهیم است. این مفهوم می تواند یک واژه، یک جمله واره یا یک جمله کامل باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد؛ در محور درون مرکز که قرینه لفظی وجود دارد، ترکیبات واژگانی در طرز نازک خیال به سبک خراسانی و در دورخیال به سبک آذربایجانی نزدیک هستند. ترکیبات دومعنا و به هم ریخته در طرز نازک خیال عامل خیال انگیزی و توام با انسجام اند؛ اما به نظر می رسد شعرای طرز دورخیال مهارت زبانی استفاده از این ابزار هنری را نداشته اند. شاعران هر دو طرز در ترکیبات وصفی با فشرده سازی و حذف روابط، صفاتی گسترده، اغراق آمیز، متناقض گونه و متتابع می سازند؛ البته در طرز دورخیال، این صفات به جمله واره هایی انتزاعی نزدیک می شوند که گاهی انسجام لازم را ندارند و تصویری پراکنده می سازند. ترکیبات اسنادی مجازی درون مرکز در طرز نازک خیال ساده و در طرز دورخیال با آرایه های بلاغی ترکیب می شوند. در محور برون مرکز، ترکیبات اضافی در طرز دورخیال چندگانه تر و گسترده تر هستند. ترکیبات فعلی در هر دو طرز عامل مهم تصویر سازی هستند و روالی رو به پیچیدگی انتزاعی دارند. التزام های خشک و ضعف ارتباط استنتاجی کلام و شبکه پیچیده تصویری و بلاغی، در طرز دورخیال منجر به ظهور اسنادهای اسمی بی معنا و نامعمولی می شود که بر پیچیدگی شعر این طرز می افزاید.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

نعیمه ابراهیمی فرد

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

محمدجواد مهدوی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامهالف.منابع فارسی. ...
  • اسداللهی، خدابخش؛ پورالخاص، شکرالله؛ علی­منش، ولی. (۱۳۹۴). «ترکیبات خاص اشعار ...
  • اسیر شهرستانی، جلال بن مومن. (۱۳۸۴). دیوان غزلیات. تصحیح غلامحسین ...
  • افراشی، آزیتا. (۱۳۹۱). ساخت زبان فارسی. تهران: انتشارات سمت.. ...
  • بابا فغانی شیرازی. (۱۳۴۰). دیوان اشعار. تصحیح احمد سهیلی خوانساری. ...
  • بلومفیلد، لئونارد. (۱۳۹۷). زبان. ترجمه علی­محمد حق شناس. تهران: مرکز ...
  • حزین لاهیجی، محمد علی. (۱۳۷۴). دیوان حزین لاهیجی. تصحیح ذبیح ...
  • حسن پورآلاشتی، حسین. (۱۳۸۴). طرز تازه: سبک­شناسی غزلیات سبک­هندی. تهران: ...
  • زلالی خوانساری، محمدحسن. (۱۳۸۵). کلیات زلالی خوانساری. تصحیح سعید شفیعیون. ...
  • سبزواری، مهدی. (۱۳۹۱). «تبیین و تحلیل رابطه های معنایی در ...
  • سبزواری، مهدی. (۱۳۹۲). «شفافیت و تیرگی معنایی در اسامی مرکب ...
  • سرهندی، ناصرعلی. (۱۳۸۸). دیوان اشعار ناصرعلی سرهندی. تصحیح حمید کرمی. ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۶۶). شاعر آیینه­ ها. چاپ سوم. تهران: ...
  • شوکت بخاری، محمد اسحاق. (۱۳۸۲). دیوان شوکت بخاری. تصحیح سیروس ...
  • شمیسا، سیروس. (۱۳۸۳). بیان و معانی. چاپ هشتم. تهران: فردوس.. ...
  • صباغیان، موسی؛ شریفی، محمدرضا. (۱۳۹۸). «آموزش انواع ترکیب با تکیه ...
  • صفا، ذبیح الله. (۱۳۶۴). تاریخ ادبیات در ایران. جلد چهارم. ...
  • عرفی شیرازی،جمال الدین محمد. (۱۳۷۸). کلیات عرفی شیرازی. تصحیح محمد ...
  • علی منش، ولی قاسمی، ابراهیم. (۱۳۹۰). «شکل گیری و تکامل ...
  • غلامی، مجاهد. (۱۴۰۰). «بلاغت تطبیقی هندی (النکار) و اسلامی». ادبیات ...
  • غنی کشمیری، محمدطاهر. (۱۳۶۲). دیوان غنی کشمیری. به کوشش احمد ...
  • فتوحی رودمعجنی ، محمود. (۱۳۹۲). «نازک خیال اصفهانی و دورخیال ...
  • فتوحی رودمعجنی، محمود؛ مهدوی، محمد جواد؛ صهبایی، آزاده. (۱۳۹۳). «نقش ...
  • فتوحی رودمعجنی ، محمود. (۱۳۹۸). «جمال شناسی اغراق در سبک ...
  • فرشیدورد، خسرو. (۱۳۸۲). دستور مفصل امروز. چاپ اول. تهران: سخن.. ...
  • فرشیدورد، خسرو. (۱۳۸۹). ترکیب و تحول آن در زبان فارسی. ...
  • کلیم همدانی، ابوطالب. (۱۳۷۵). دیوان ابوطالب کلیم همدانی. تصحیح محمد ...
  • محقق، مهدی و توشی هیکو ایزوتسو. (۱۳۸۶). منطق و مباحث ...
  • مستاجرحقیقی، محمد. (۱۳۶۹). «نگاهی به واژه های مرکب فارسی بر ...
  • مقربی، مصطفی. (۱۳۷۲). ترکیب در زبان فارسی. تهران: توس.. ...
  • نظیری نیشابوری، محمد حسین. (۱۳۷۹). دیوان نظیری نیشابوری. به تصحیح ...
  • واله­داغستانی،علیقلی­بن­محمدعلی. (۱۳۹۱). ریاض الشعرا. تصحیح ابوالقاسم رادفر و گیتا اشیدری. تهران: ...
  • ب. منابع لاتین ...
  • Bloomfield, Leonard. (۱۹۹۳). language, henry holt: New York. ...
  • Barri, nimrod. (۲۰۰۹). “Note terminologique: endocentrique -exocentrique” linguistics. Volume ۱۳, ...
  • Hincha, Georg. (۱۹۶۱). “Endocentric us. Exocentric construes tions” lingua. volume ...
  • نمایش کامل مراجع