دوگانه امیت و مدنیت در قرآن؛ بازخوانی مفهوم تمدن اسلامی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 128

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KGY-12-27_002

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1401

چکیده مقاله:

قرآن کریم برای موضوعات مختلف از جمله «تمدن» زبان و بیان خود را دارد. برای تبیین تمدن از نگاه قرآن می توان از دو مفهوم «امیت» و «مدنیت» که برگرفته از نظام اصطلاح و اشتقاق قرآنی هستند بهره گرفت. «امیت» و «مدنیت» دوگانه ای هستند که در این پژوهش حاصل سیری متفاوت در بررسی آیات قرآن، از طریق مطالعه «قرآن به قرآن» و پرداختن به «سیاق» و «رکوعات متناظر» می باشند. سازوکاری که از بررسی این دو فضا در تحقق مدنیت قرآن حاصل می شود، با در نظر گرفتن زبان فطری و موحد قرآن، هم اکنون نیز می تواند الگویی برای شکل دهی تمدن «نوین» اسلامی باشد. نتیجه این بررسی نشان می دهد که آنچه تاکنون تمدن اسلامی قلمداد شده سازگار با مولفه های مدنیت قرآن نبوده و مدنیت قرآن در مثلث کتاب- امت- امام، همانا ایده ای منسجم و یکپارچه، به گستره انسانیت و غیرمنحصر در تمدن های منطقه ای و زمانی و عهده دار فلاح دنیوی و اخروی بشر است.

نویسندگان

ابوالفضل خوش منش

دانشیار دانشگاه تهران

مرضیه پوران

دانش آموخته کارشتاسی ارشد دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آذرنگ، عبدالحسین؛ تاریخ تمدن؛ تهران: نشر کتابدار، ۱۳۹۰ ش ...
  • آذرنوش، آذرتاش؛ فرهنگ معاصر عربی- فارسی؛ تهران: نشر نی، ۱۳۸۸ ...
  • آریانپور کاشانی، عباس؛ فرهنگ انگلیسی به فارسی؛ تهران: امیرکبیر، ۱۳۶۳ ...
  • ابن اثیر، ابوالحسن علی بن ابی الکرم؛ الکامل فی التاریخ؛ ...
  • ابن فارس، احمد؛ معجم مقاییس اللغه؛ قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب؛ بیروت: دار صار، ...
  • بهبودی، محمدباقر؛ گزیده کافی؛ تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ...
  • پهلوان، چنگیز؛ فرهنگ و تمدن؛ تهران: نشر نی، ۱۳۸۸ ش ...
  • توین بی، آرنولد؛ بررسی تاریخ تمدن (خلاصه دوره دوازده جلدی)؛ ...
  • تیجانی، عبدالقادر حامد؛ مبانی اندیشه سیاسی در آیات مکی؛ ترجمه ...
  • جفری، آرتور, واژگان دخیل در قرآن مجید؛ ترجمه فریدون بدره ...
  • خراسانی، محمدمهدی؛ «تقوا»، دائره المعارف قرآن کریم، مرکز فرهنگ و ...
  • خوش منش، ابوالفضل، مرضیه پوران؛ «نگاهی نو به امیت نبی»، ...
  • خوش منش، ابوالفضل؛ حمل قرآن، پژوهشی در روش شناسی تعلیم ...
  • ؛ تناسب سوره ها (تنظیر و تدبر در سوره های ...
  • ؛ دو پیشوای ملل، حضرت ابراهیم (ع) و حضرت رضا ...
  • ؛ درآمدی به ظرفیت های فرهنگی و هنری زبان قرآن؛ ...
  • دالین، و. و دیگران؛ تاریخ فرانسه؛ ترجمه فریدون شایان، تهران: ...
  • دانیل، گلین؛ تمدن های اولیه و باستان شناسی خاستگاه آن ...
  • دورانت، ویلیام؛ تاریخ تمدن؛ ترجمه احمد آرام، تهران: نشر اقبال ...
  • دهخدا، محمد؛ لغت نامه دهخدا؛ تهران: موسسه لغت نامه دهخدا، ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر؛ الاتقان فی علوم القرآن؛ ترجمه ...
  • شریف رضی، محمد بن حسن؛ نهج البلاغه (تصحیح صبحی صالح)؛ ...
  • صدر، سیدمحمدباقر؛ المدرسه القرآنیه: التفسیر الموضوعی و التفسیر التجزیئی فی ...
  • طباطبائی، محمدحسین؛ المیزان فی تفسیرالقرآن؛ بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ ...
  • طبرسی، احمد بن علی؛ الاحتجاج علی اهل اللجاج؛ مشهد: نشر ...
  • طیار، خسرو؛ فرهنگ طیار انگلیسی (ریشه شناختی)؛ تهران: آییژ، ۱۳۸۶ ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد؛ کتاب العین؛ قم: نشر هجرت، ۱۴۰۹ ...
  • قرائتی، محسن؛ تفسیر نور؛ تهران: مرکز فرهنگی درس­هایی از قرآن، ...
  • قرشی، علی اکبر؛ قاموس قرآن؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ ش ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب؛ الکافی؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ ق ...
  • گارودی، روژه؛ هشدار به زندگان؛ ترجمه علی اکبر کسمایی، تهران: ...
  • گنابادی، محمد پروین؛ ترجمه مقدمه تاریخ ابن خلدون؛ تهران: انتشارات ...
  • مارشال، نانسی؛ فرهنگ نشانه های اختصاری؛ ترجمه امیر دیوانی، تهران: ...
  • مجلسی، محمدباقر؛ بحار الانوار ؛ بیروت: دار احیاء التراث العربی، ...
  • مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تهران: وزارت فرهنگ ...
  • معین، محمد؛ فرهنگ معین؛ تهران: امیرکبیر، ۱۳۶۴ ش ...
  • (امام) موسوی خمینی، روح الله؛ آداب الصلوه؛ تهران: موسسه تنظیم ...
  • ولایتی، علی اکبر؛ پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران؛ ...
  • هانتینگتون، ساموئل؛ تمدن ها و بازسازی نظم جهانی؛ ترجمه مینو ...
  • ؛ نظریه برخورد تمدن ها و بازسازی نظم جهانی، هانتینگتون ...
  • Denny, F. M.; “Community and Society”; The Encyclopedia of the ...
  • Skolnik, Fred, Berenbaum,Michael; Encyclopaedia Judaica; ۲nd.Macmillan Refrence USA, ۱۹۴۵ ...
  • نمایش کامل مراجع